roślina
 
Encyklopedia PWN
roślina,
organizm zbudowany z komórek okrytych ścianą komórkową, najczęściej samożywny dzięki zdolności do fotosyntezy, rzadziej cudzożywny (r. pasożytnicza), przeważnie trwale przytwierdzony do podłoża, rosnący nieprzerwanie;
najczęściej samożywny (autotrofizm); dzięki ciałkom zieleni (chloroplasty) wytwarza w procesie asymilacji złożone związki org. z prostych związków nieorg. (dwutlenku węgla i wody z solami miner.), dlatego od roślin zależy utrzymanie życia na Ziemi; energię do tych syntez czerpie z procesów fotosyntezy lub chemosyntezy; do roślin cudzożywnych (heterotrofizm) należą roztocza oraz rośliny pasożytnicze. Rośliny rozmnażają się płciowo (za pomocą komórki jajowej i plemników) lub bezpłciowo (np. przez pływki, zarodniki, rozmnóżki, różnorodne pędy podziemne); u tzw. roślin wyższych oraz niektórych glonów występuje przemiana pokoleń; rozwój osobniczy roślin kwiatowych obejmuje zamknięty cykl 3 faz: spoczynku nasion (zakończona kiełkowaniem), wzrostu (wytwarzanie organów) i rozmnażania (kwitnienie i wytwarzanie nasion). Kryteria odróżniające roślinę od zwierzęcia są względne i tym trudniejsze do ustalenia, im niższego szczebla ewolucyjnego dotyczą (np. wiciowce, śluzowce).
Rośliny w dawnym, tradycyjnym ujęciu pojawiły się na Ziemi ponad 3,5 mld lat temu, w prekambrze, w środowisku wodnym, jako grupy glonów bezjądr. (sinice — ob. są włączone do Królestwa Monera), glony jądr. (chryzofity, haptofity), a w środkowym kambrze — krasnorosty i ramienice (z Królestwa Roślin). Wyjście r. z wody na ląd dokonało się w dolnym sylurze; były one już wówczas zróżnicowane na ryniofity, trymerofity i zosterofity (tradycyjnie, dawniej łączone w jedną grupę psylofitów), które wymarły w dewonie, oraz pierwotne widłakowe i skrzypowe, których potomkowie żyją do dziś; w dewonie (a może nawet wcześniej) pojawiły się mszaki, a także paprociowe i pierwotnie nagozalążkowe, które optimum rozwoju osiągnęły w okresie od permu do dolnej kredy, kiedy to w górnej kredzie ustąpiły pierwszeństwa roślinom okrytozalążkowym, panującym współcześnie na kuli ziemskiej, liczącym ok. 253 tys. gat., zgrupowanych w 13 tys. rodzajów. Według współcz. ujęcia królestwo roślin jest jednym z 5 królestw (obok grzybów, zwierząt, Monera, Protista) i obejmuje tylko organizmy jądr. (nie obejmuje porostów, grzybów, sinic). Nauką o roślinach jest botanika.
zgłoś uwagę
Przeglądaj encyklopedię
Przeglądaj tabele i zestawienia
Przeglądaj ilustracje i multimedia