elektroda
 
Encyklopedia PWN
elektroda
[gr. ḗlektron ‘bursztyn’, hodós ‘droga’],
chem. układ złożony z przewodnika elektronowego (metal, półprzewodnik) stykającego się z przewodnikiem jonowym (najczęściej ciekły elektrolit), w którym może przebiegać reakcja elektrodowa utleniania-redukcji.
Poprawniej układ taki nazywa się półogniwem, a połączenie 2 półogniw w taki sposób, że stykają się elektrolitami, prowadzi do utworzenia ogniwa galwanicznego (w takim rozumieniu elektroda oznacza tylko część metaliczną półogniwa). Przepływ prądu z zewnętrznego źródła przez układ 2 elektrod powoduje elektrolizę. Elektroda, na której zachodzi utlenianie jest zwana anodą, a ta na której zachodzi redukcja — katodą. Elektrodę charakteryzuje powstający na granicy faz potencjał (potencjał elektrody), ale mierzalna jest jedynie różnica potencjałów między 2 różnymi elektrodami ogniwa. W elektrodzie odwracalnej (prostej) przez granicę faz przechodzi tylko jeden rodzaj cząstek obdarzonych ładunkiem i proces osiąga szybko stan równowagi. Gdy szybkość przechodzenia cząstek przez granicę faz dąży do zera, mówi się o elektrodzie idealnie polaryzowalnej. W zależności od budowy wśród elektrod odwracalnych rozróżnia się: elektrody pierwszego rodzaju (np. metal zanurzony w roztworze własnych jonów, jak Cu|Cu2+), elektrody drugiego rodzaju (metal pokryty warstwą trudno rozpuszczalnej soli tego metalu, zanurzony w roztworze o wspólnym anionie z daną solą, np. elektroda kalomelowa Hg|Hg2Cl2,Cl); elektrody trzeciego rodzaju (metal pokryty warstwą trudno rozpuszczalnej soli tego metalu i warstwą trudno rozpuszczalnej soli o kationie wspólnym z kationem roztworu (jak Ag|AgCl,PbCl2|Pb2+); elektrody redoks, w których obojętny metal, najczęściej platyna, jest zanurzony w roztworze zawierającym substancję zarówno w formie zredukowanej, jak i utlenionej (np. Pt|Fe3+,Fe2+); elektrody jonoselektywne, których działanie jest związane z potencjałem membranowym (elektroda jonoselektywna). W pomiarach elektrochemicznych ważną rolę odgrywają elektrody porównawcze (elektrody odniesienia), charakteryzujące się stałym (w określonej temperaturze) i dobrze odtwarzalnym potencjałem; są stosowane jako elektrody wzorcowe — w roztworach wodnych jako elektrody wzorcowe stosuje się elektrodę kalomelową i elektrodę chlorosrebrową. Względem elektrody porównawczej mierzy się potencjał drugiej elektrody zwanej elektrodą wskaźnikową (jej potencjał zależy od rodzaju i aktywności substancji potencjałotwórczych w roztworze). Nazwę „elektroda” wprowadził M. Faraday w latach 30. XIX w.
zgłoś uwagę
Przeglądaj encyklopedię
Przeglądaj tabele i zestawienia
Przeglądaj ilustracje i multimedia