Po klęsce Hiszpanii 1898 wystąpili pisarze tzw.
pokolenia 1898, szukający dróg moralnego odrodzenia ojczyzny (ideolodzy i przedstawiciele ruchu: Á. Ganivet — prekursor, Azorín, R. de Maeztu y Whitney, M. de Unamuno, A. Machado y Ruiz, J. Benavente y Martínez, P. Baroja y Nessi); modernizm, powiązany z tradycjami pokolenia 1898, zaznaczył się m.in. w dramacie i prozie R. del Valle-Inclána i tzw. poezji czystej J.R. Jiméneza; rozwijała się eseistyka (J. Ortega y Gasset, założyciel pisma
„Revista de Occidente”, E. d’Ors y Rovira, ideolog ruchu katalońskiego zw. nowecentyzmem). Po I wojnie świat. w poezji hiszp. zapanowały kierunki awangardowe:
ultraizm (G. de Torre, G. Diego) i kreacjonizm zainicjowany przez Chilijczyka V. Huidobro (Diego); poeci tzw.
pokolenia 1927 (R. Alberti, P. Salinas, J. Guillén, L. Cernuda, E. Prados, V. Aleixandre y Merlo, M. Altolaguirre) nawiązywali do gongoryzmu, przypomnianego przez krytyka D. Alonso, a także do folkloru (F. García Lorca); do odnowy prozy przyczynili się: G. Miró Ferrer, R. Pérez de Ayala i R. Gómez de la Serna, dramatu — Valle-Inclán, A. Casona, a zwłaszcza García Lorca. W czasie wojny domowej liczni pisarze zginęli (García Lorca, Maeztu y Whitney), większość wybitnych autorów wyemigrowała; do połowy lat 50. poezję charakteryzowała ucieczka od rzeczywistości, której to postawie sprzeciwiali się Aleixandre y Merlo, B. de Otero, G. Celaya, V. Cremer, E. de Nora; od poł. lat 50. następowała powolna liberalizacja polit.; rozwija się powieść (C.J. Cela, J.M. Gironella, M. Delibes, C. Laforet, J. i L. Goytisolo, A.M. Matute, J. Benet, J. Marsé, E. Mendoza) i dramat (A. Buero Vallejo, A. Sastre, F. Nieva, A. Gala, L. Olmo oraz publikujący w języku fr. F. Arrabal), esej reprezentuje m.in. M. Zambrano. W powieści ostatnich dziesięcioleci XX w. doszła do głosu grupa sprawnych warsztatowo pisarzy, którzy triumfalnie weszli na rynki eur.; należą do nich: J. Tomeo, M. Vázquez Montalbán, L. Mateo Díez, J.J. Millás, Javier Marías, A. Pérez-Reverte, A. Muñoz Molina. Spośród nagród lit. najwieksza rangę ma Nagroda Cervantesa, Państw. nagroda Lit., Nagroda Krytyki oraz rywalizujące ze sobą nagrody wydawnictw Planeta i Destino (Nagroda Nadal).