inwestycje
 
Encyklopedia PWN
inwestycje
[łac.],
ekon. nakłady dokonywane w celu stworzenia lub zwiększenia środków trwałych, które przyczyniają się do wytworzenia dla przyszłego spożycia strumienia dóbr i usług.
W skali gospodarki narodowej, w rachunkowości narodowej, inwestycje są sumą nowo utworzonego kapitału stałego brutto oraz zmian zapasów i robót w toku. Wpływ zamierzonych inwestycji na wzrost PKB lub dochodu narodowego określa współczynnik zwany mnożnikiem inwestycyjnym. Każdą decyzję o podjęciu inwestycji powinna poprzedzać analiza jej celowości oraz analiza techniczno-ekonomiczna, umożliwiająca ocenę efektywności zamierzeń inwestycyjnych. Wyróżnia się: inwestycje produkcyjne, czyli nakłady, których bezpośrednim skutkiem jest zwiększenie dochodu narodowego; są to przede wszystkim inwestycje przemysłowe, budowlane oraz rolne i leśne, a także inwestycje w dziedzinie komunikacji i handlu; inwestycje nieprodukcyjne, czyli przede wszystkim inwestycje z zakresu budownictwa mieszkaniowego i komunalnego oraz urządzeń socjalnych i kulturalnych; inwestycje rozwojowe, czyli takie, które mają na celu powiększenie majątku trwałego przede wszystkim przez budowę nowych obiektów, a także przez generalną rekonstrukcję obiektów istniejących w danej gałęzi gospodarki narodowej; inwestycje restytucyjne (odtworzeniowe), polegające na podejmowaniu nakładów inwestycyjnych, których celem jest zastąpienie lub odtworzenie częściowo zużytych urządzeń produkcyjnych lub usługowych i utrzymywanie na nie obniżonym poziomie wartości środków trwałych w danej gałęzi gospodarki; inwestycje zagraniczne. Efektywność inwestycji jest mierzona przez stosunek efektów ekonomicznych do poniesionych nakładów i może być obliczona zarówno dla poszczególnych przedsięwzięć inwestycyjnych, jak i dla gospodarki narodowej.
W skali przedsiębiorstwa inwestycje to przekształcanie jego zasobów finansowych w aktywa. W węższym znaczeniu — zaangażowanie środków finansowych w tworzenie, odtworzenie i powiększenie zdolności produkcyjnych. Tak rozumiane inwestycje określa się jako inwestycje rzeczowe lub inwestycje materialne. Stanowią one podstawę rozwoju przedsiębiorstwa i wzrostu korzyści osiąganych przez właścicieli. Zalicza się do nich materialne składniki majątku trwałego, takie jak: grunty, budynki, maszyny i urządzenia, środki transportu, wyposażenie, oraz wartości niematerialne i prawne, takie jak: patenty, licencje, prawa majątkowe, prace badawczo-rozwojowe, know-how. Ze względu na cel inwestowania wyróżnia się: inwestycje odtworzeniowe, polegające na wymianie zużywających się składników majątkowych w celu zapobieżenia wzrostowi kosztów produkcji; inwestycje modernizacyjne, których celem jest obniżka kosztów; inwestycje innowacyjne, służące modyfikacji dotychczas wytwarzanych asortymentów; inwestycje rozwojowe, których celem jest zwiększenie szeroko rozumianego potencjału produkcyjnego (wzrost wydajności parku maszynowego, rozwój sieci handlowych, różnicowanie kanałów dystrybucji) lub produkcja nowych wyrobów, zaspokajających znane potrzeby lub tworzących nowe potrzeby; inwestycje, których celem jest stworzenie dobrych warunków pracy i wypoczynku dla personelu lub kreowanie wizerunku firmy, działalność proekologiczna, tworzenie funduszy na badania naukowe, mecenat. Przyjmując za kryterium klasyfikacyjne sposób powiązania inwestycji ze strategią przedsiębiorstwa, wyróżnia się: inwestycje o charakterze ofensywnym, służące umocnieniu pozycji rynkowej, np. przez tworzenie filii, związków kooperacyjnych, przejmowanie konkurentów na drodze fuzji; inwestycje o charakterze defensywnym, których przesłanką jest ochrona przed konkurencją lub dominacją dostawców, np. przez rozwój sieci handlowych, dywersyfikację źródeł zaopatrzenia; inwestycje o charakterze ofensywno-defensywnym, np. prace badawcze, poszukiwania geologiczne.
Planowanie inwestycji w przedsiębiorstwie jest integralną częścią jego strategii rozwojowej i obejmuje identyfikację potrzeb inwestycyjnych z uwzględnieniem celów strategicznych, zasobów i otoczenia firmy, oraz formułowanie polityki inwestycyjnej jako podstawy kształtowania strategii inwestycyjnych. Przedmiotem strategii inwestycyjnych jest tworzenie projektów inwestycyjnych, ocena ich efektywności i klasyfikacja, podjęcie decyzji inwestycyjnej, monitorowanie i kontrola jej wdrażania oraz weryfikacja po zakończeniu inwestycji
Bibliografia
J. Różański, M. Czerwiński Inwestycje rzeczowe i kapitałowe, Łódź 1999;
E.F. Brigham, L.C. Gapenski Zarządzanie finansami, Warszawa 2000.
zgłoś uwagę
Przeglądaj encyklopedię
Przeglądaj tabele i zestawienia
Przeglądaj ilustracje i multimedia