Austria. Muzyka

Austria. Muzyka.

Dzieje muzyki austr. wiążą się z historią muzyki niemieckiej. Wiedeń od czasów baroku był ważnym ośr. kultury eur.; działali kompozytorzy muzyki instrumentalnej (J.J. Froberger, A. Poglietti, G. Muffat, H.I.F. Biber); dominowały wpływy wł., zwłaszcza w muzyce wok.-instrumentalnej, którym ulegał też J.J. Fux, twórca oper i teoretyk muzyki. W 2. poł. XVIII w. kompozytorzy szkoły starowiedeńskiej (razem z przedstawicielami szkoły mannheimskiej) stworzyli podstawy stylu klasycznego. W Wiedniu przygotował swą reformę opery Ch.W. Gluck. W końcu XVIII w. była popularna forma singspielu (K. Ditters von Dittersdorf, J.B. Schenk, W. Müller); J. Haydn i W.A. Mozart skrystalizowali styl klasyczny, a działający od 1792 w Wiedniu L. van Beethoven w zakresie formy, środków techn., instrumentacji wskazał drogi rozwoju muzyki w XIX w. Przełomowe znaczenie miała też twórczość F. Schuberta, twórcy solowej pieśni romantycznej. W Wiedniu działał również pianista i pedagog C. Czerny. W 2. poł. XIX w. kompozytorami austr. o świat. sławie byli symfonicy A. Bruckner, G. Mahler oraz twórca pieśni neoromant. H. Wolf, w Wiedniu tworzył także J. Brahms. W XIX w. Wiedeń stał się również metropolią tańca (walce J. Lannera i J. Straussa ojca), operetki — „wiedeńskiej” i  „nowowiedeńskiej”. W XX w. przełomowe znaczenie dla historii muzyki miała wiedeńska szkoła dodekafoniczna z A. Schönbergiem, A. Webernem, A. Bergiem na czele; inni twórcy to: J.M. Hauer, E. Křenek, H.E. Apostel, H. Jelinek, G. von Einem. Współcześnie tworzą m.in. F. Cerha, D. Kaufmann, R. Haubenstock-Ramati. Wysoki poziom reprezentuje muzykologia austr. (G. Adler, E. Hornbostel, E. Wellesz). Bogate życie muz. Wiednia kształtują: opera (we własnym gmachu od 1869), filharmonia (1842), konserwatorium (1817), chór Wiener Sängerknaben (1920); słynni dyrygenci: F. Weingartner, K. Böhm, C. Krauss, H. von Karajan; skrzypkowie: C. Flesch, F. Kreisler; pianista P. Badura-Skoda; coroczne festiwale w Salzburgu (od 1920). Ludowa muzyka austr. wykazuje cechy wspólne z muzyką innych krajów alp. — Szwajcarii (instrumenty pasterskie, zawołania na zwierzęta, jodłowanie), południowych Niemiec (w balladach, tańcach, np. lendlerze, w pieśniach rel., przyśpiewkach); przeważa tryb durowy i metrum trójmiarowe, rozwinięte jest poczucie harmoniczne; wśród instrumentów typowe są: skrzypce, basy, cymbały, cytra, harfa, flety, niekiedy drumla.