kasty hinduskie

kasty hinduskie, sanskr. dźati

[jati ‘urodzenie’, ‘plemię’],

w charakterystycznym dla Indii ustroju społecznym zamknięte grupy, do których przynależność nabywa się przez urodzenie, definiowane wyłącznie przez odniesienie do lokalnego podziału pracy.

Grupa społeczna cechująca się endogamią i wspólnotą stołu, związana z określonym terytorium, wywodząca się od wspólnego przodka, wykonująca ten sam dziedziczny zawód, przestrzegająca wspólnych obyczajów i należąca na ogół do tej samej wspólnoty obrzędowej; dźati, których liczba sięga kilku tysięcy, są zhierarchizowane z punktu widzenia statusu społecznego; większość dźati, z wyjątkiem najniższych, tzw. niedotykalnych, wykonujących zawody „nieczyste” (np. palenie zwłok), zalicza się do warn; nazwiska hinduskie są w rzeczywistości nazwami dźati (np. Nehru to nazwa jednej z dźati braminów kaszmirskich); konstytucja indyjska z 1950 zniosła przywileje publiczne kast, wprowadzając formalne równouprawnienie.

Bramin podczas święta, Katmandu (Nepal)