1) W węższym znaczeniu nazwa
Pięcioksięgu Mojżesza (w języku hebrajskim
Chumasz, w gr.
Pentateuch), czyli 5 początkowych ksiąg
Starego Testamentu (
Biblii hebrajskiej); są to:
Księga Rodzaju lub
Księga Początku (
Bereszit),
Księga Wyjścia (
Szemot),
Księga Kapłańska (
Wajjikra),
Księga Liczb (
Bamidbar),
Księga Powtórzonego Prawa (
Dewarim). Księgi te zawierają zarys dziejów ludzkości, począwszy od stworzenia świata, fabularyzowaną relację o życiu Mojżesza, wyjściu Izraelitów z Egiptu, przymierzu zawartym z Bogiem na Synaju oraz o wędrówkach Izraelitów aż do śmierci Mojżesza; włączono do nich zachowane przepisy prawa społecznego i religijnego dawnego Izraela oraz zarządzenia i przepisy dotyczące kultu. Według badaczy proces powstawania i redagowania
T. trwał wiele wieków (niektóre opowieści i przepisy prawne pochodzą prawdopodobnie z czasów przedmojżeszowych); ważnym etapem były redakcje: deuteronomiczna z VII w. p.n.e. (
Deuteronomium — wywodząca się z języka greckiego nazwa
Księgi Powtórzonego Prawa), redakcja związana z reformą religijną króla Jozjasza (622–621 p.n.e.) oraz redakcja z przełomu VI i V w. p.n.e., zw. kapłańską (po doświadczeniach Żydów w niewoli babilońskiej); ustalenie kanonu
T., czyli Prawa, nastąpiło prawdopodobnie ok. V–IV w. p.n.e. Dla wyznawców judaizmu
T. to najważniejsze objawienie, księga święta, normatywna podstawa całokształtu życia religijnego i społecznego jednostki oraz całej wspólnoty wyznawców judaizmu, a jej tekst nie może ulegać żadnym zmianom.
2) W szerszym znaczeniu nazwa „
Tora” odnosi się do całego
Starego Testamentu, a w najszerszym — do całości tradycji żydowskiej; tradycja ta składa się bowiem z Prawa pisanego (
tora sze-bi-chtaw), zawartego w
Biblii hebrajskiej, oraz Prawa ustnego (
tora sze-be-al pe), przekazanego w
Talmudzie; wg tradycji rabinicznej obydwa Prawa Bóg miał objawić Mojżeszowi jednocześnie i oba są równie ważne.
3) Sefer Tora, hebrajska to nazwa zwoju, na którym jest spisany Pięcioksiąg przechowywany w synagogach; zwoje T. są nawinięte na 2 wałki (zw. ejc chaim), często wykonywane z cennego drewna; części wystające poza pergamin są zazwyczaj bogato zdobione rzeźbą i inkrustacją; rolki T. związuje się długim, wąskim pasem materiału, zw. wstęgą, zdobionym haftem. Sefer Torę, okrytą pokrowcem, zw. sukienką (meil), i przystrojoną ozdobami ze szlachetnych metali (klej kodesz), przechowuje się w świętej skrzyni (aron ha-kodesz).
4) Simchat Tora [hebr, ‘radość Tory’], to uroczysta ceremonia w synagodze, związana z zakończeniem rocznego cyklu czytania; odbywa się następnego dnia po święcie
Sukot: podczas radosnej procesji (połączonej ze śpiewem i tańcami) mężczyźni obnoszą zwoje
T. siedmiokrotnie wokół synagogi.