Juda Liwa Ben Becalel

Juda Liwa Ben Becalel, Juda Loew Ben Becalel, znany pod akronimem Maharal mi-Prag, ur. 1525, zm. 1609, Praga,

rabin, znawca i komentator Talmudu, matematyk i astronom.

W 1553–73 mieszkał w Nikolsburgu (ob. Mikulov w Czechach) i pełnił funkcję rabina krajowego Moraw; następnie osiadł w Pradze, gdzie zał. szkołę talmudyczną (jesziwę), zw. Di Klojz. 16 II 1592 odbyło się spotaknie J.L.B.B. z ces. Rudolfem II; podobno dotyczyło ono alchemii, którą obaj się interesowali; niedługo później J.L.B.B. wyjechał do Poznania, a po kilku latach znów powrócił do Pragi. Znany ze swej pobożności i ascetycznego życia; zajmował się komentowaniem Miszny, a także Talmudu — napisał m.in. Derech chajim [‘droga życia’] (1589), Beer ha-gola [‘studnia diaspory’] (1598); przeciwnik kazuistycznej metody interpretacji halachy. Spośród literatury rabinicznej dużo uwagi poświęcał hagadzie, nadając jej nową interpretację; stała się ona także podstawą dzieła z zakresu etyki Netiwot olam [‘prawidłowe postępowanie’] (1596). Największe znaczenie J. przywiązywał jednak do studiowania Tory i przestrzegania jej przykazań; uważał, że rozproszenie Izraela jest odejściem od naturalnego porządku świata i że kiedyś ów porządek zostanie przywrócony przez przyjście mesjasza; J. zajmował się także kabałą oraz naukami świeckimi, jak matematyka i astronomia; przypisuje mu się stworzenie sztucznej istoty przypominającej człowieka, golema.