nowa klasyczna makroekonomia

nowa klasyczna makroekonomia,

współczesny kierunek w makroekonomii, który rozwinął się w latach 70. XX w.

Za twórcę i inspiratora nowej klasycznej makroekonomii jest uważany R.E. Lucas. Opiera się ona na 3 głównych hipotezach: oczekiwania podmiotów gospodarczych są racjonalne (hipoteza oczekiwań racjonalnych); rynki zawsze znajdują się w stanie równowagi ekonomicznej; rozmiary produkcji i zatrudnienia zależą od czynników podażowych i w przypadku braku ingerencji państwa osiągają naturalny poziom (tzw. hipoteza łącznej podaży). Z hipotez tych wynika konkluzja, iż wszelka zapowiedziana polityka państwa jest nieefektywna w tym sensie, że nie powoduje odchylenia poziomów produkcji i zatrudnienia od stanu naturalnego. Ekspansywna polityka fiskalna (wzrost wydatków państwa) jest nieskuteczna, gdyż racjonalne podmioty gospodarcze wiedzą, że dla sfinansowania długu publicznego rząd będzie musiał podnieść podatki i zareagują zmniejszeniem wydatków prywatnych i zwiększeniem oszczędności. Tak więc suma wydatków w gospodarce nie zmieni się, lecz zmianie ulegnie ich struktura. Wydatki prywatne zostaną wyparte przez wydatki publiczne. Zjawisko to zostało opisane przez R.J. Barro i zyskało nazwę „teorematu neoricardiańskiego”. Zapowiedziana ekspansywna polityka pieniężna (zwiększenie podaży pieniądza) będzie zaś nieskuteczna, gdyż racjonalnie przewidujące podmioty nie ulegną iluzji pieniężnej. Niezapowiedziane zmiany podaży pieniądza wywołają jedynie krótkotrwałe odchylenia od stanu naturalnego. Tak więc polityka makroekonomiczna jest, zdaniem nowych klasyków, całkowicie nieskuteczna. Naturalnych zmian poziomów produkcji i zatrudnienia można dokonać tylko dzięki instrumentom mikroekonomicznym, wpływającym na zwiększenie podaży pracy i dóbr. Zestaw tych narzędzi nowa klasyczna makroekonomia zaczerpnęła z monetaryzmu i ekonomii podaży (podaży ekonomia). Nowa klasyczna makroekonomia przekształciła opisową (w dużej mierze) makroekonomię w dziedzinę wykorzystującą sformalizowane modele matematyczne, a Lucas, wprowadzając rygorystyczne modelowanie makroekonomiczne, odegrał w dziejach tej dyscypliny rolę analogiczną do J.P. Samuelsona w mikroekonomii. Inni główni przedstawiciele nowej klasycznej makroekonomii to: Th. Sargent, N. Wallace, E.C. Prescott, P. Minford.

Sławomir Sztaba