roztwór

roztwór,

jednorodna mieszanina substancji, tj. mieszanina stanowiąca jedną fazę;

roztwory mogą występować w różnych stanach skupienia: gazowym (mieszaniny gazów), ciekłym (gaz, ciało stałe lub ciecz, rozpuszczone w cieczy), stałym (gaz okludowany w metalu, roztwór stały); najczęściej termin ten stosuje się do roztworów ciekłych, rzadziej stałych. Roztwory właściwe charakteryzują się rozdrobnieniem substancji rozpuszczonej poniżej 1 µm, przy większych cząstkach (np. wielkocząsteczkowe związki organiczne, polimery) powstają roztwory koloidalne, o odmiennych właściwościach (koloid). Wielkością charakteryzującą roztwór jest stężenie. Skład roztworu może się zmieniać w sposób ciągły w granicach określonych wzajemną rozpuszczalnością składników. Roztwór pozostający w równowadze z nadmiarem substancji ulegającej rozpuszczeniu nazywa się roztworem nasyconym; roztwór o mniejszej zawartości substancji rozpuszczonej jest roztworem nienasyconym; niekiedy jest możliwe otrzymanie roztworu przesyconego, o większej, względem roztworu nasyconego, zawartości ciała rozpuszczonego; roztwory takie są nietrwałe termodynamicznie i łatwo wydzielają nadmiar substancji. Roztwór spełniający prawo addytywności pewnych właściwości fizykochemicznych (objętości, entalpii) zwany jest roztworem doskonałym; najbardziej zbliżone do roztworu doskonałego są roztwory gazowe pod niezbyt wysokim ciśnieniem lub ciekłe roztwory rozcieńczone oraz roztwory cieczy niepolarnych, podobnych do siebie pod względem budowy chemicznej. Jednak większość spotykanych roztworów (roztworów rzeczywistych) nie spełnia prawa addytywności. Szczególną grupę stanowią roztwory elektrolitów. Z roztworów często można odzyskać substancje rozpuszczone, np. w wyniku odparowania rozpuszczalnika lub wytrącenia substancji przez wysalanie; procesy te mają ważne znaczenie np. w przemyśle.