modelowanie
 
Encyklopedia PWN
modelowanie,
doświadczalna lub mat. metoda badania złożonych układów, zjawisk i procesów (techn., fiz., chem., ekon. itp.) na podstawie tworzenia ich modeli.
M. doświadczalne opiera się na podobieństwie fizycznym, gdy badania przeprowadza się przy użyciu układów podobnych, ale w innej (najczęściej mniejszej) skali, lub na analogiach fizycznych, gdy badania przeprowadza się przy użyciu układów innych, ale rządzonych przez podobne prawa. Przykładem m. pierwszego typu są modelowe badania aerodynamiczne oraz hydrodynamiczne, wytrzymałościowe, a drugiego typu — m. elektryczne przy użyciu maszyn analogowych. Obecnie maszyny analogowe, jak też hybrydowe (łączące elementy techniki analogowej i cyfrowej) zostały prawie całkowicie zastąpione przez symulację komputerową. M. matematyczne stanowi ważną część badań systemowych (systemowej analizy) i badań operacyjnych polegającą na utworzeniu modelu mat. badanego systemu; obejmuje: 1) opracowanie zestawu relacji mat. i formalno-log., opisujących możliwie dokładnie badane funkcje systemu, 2) badania eksperymentalne systemu i wykorzystanie baz danych w celu wyznaczenia, brakujących do pełnego opisu, relacji i wartości parametrów (identyfikacja obiektu), 3) weryfikację modelu, czyli sprawdzenie zgodności wyników m. z praktyką. Istotną częścią m. matematycznego jest opracowanie planów badań symulacyjnych i sposobu prezentacji wyników (tablice, wykresy, grafika komputerowa). M. matematyczne może też służyć do formalizacji badań w dziedzinach, w których dominują opisy werbalne, co daje możliwość stosowania tam formalnych reguł wnioskowania oraz przenoszenia wyników z jednych dziedzin nauki do innych; np. modele sieci neuronowych służą zarówno do badania procesów neurofizjol., jak i do tworzenia uczących się algorytmów sterowania. M. w różnych dziedzinach nauki i techniki pozwala m.in.: zastosować dostępne techniki pomiarowe, obniżyć koszty, rozwiązać problemy niemożliwe do rozwiązania innymi metodami.
Bibliografia
J. Gutenbaum Modelowanie matematyczne systemów, Warszawa 1992.
zgłoś uwagę
Przeglądaj encyklopedię
Przeglądaj tabele i zestawienia
Przeglądaj ilustracje i multimedia