system
 
Encyklopedia PWN
system
[gr.],
zespół wzajemnie sprzężonych elementów, spełniający określoną funkcję i traktowany jako wyodrębniony z otoczenia w określonym celu (opisowym, badawczym, do innego zastosowania — np. systemem jest proces technologiczny).
Sprzężenia (relacje) między elementami systemu tworzą jego strukturę. Właściwości systemu zależą zarówno od właściwości każdego z elementów, jak i od jego struktury. Pojęcie „system” jest stosowane praktycznie we wszystkich dziedzinach nauki i praktyki i odnoszone zarówno do zjawisk, obiektów i procesów występujących w naturze (np. system słoneczny), jak i tworzonych przez ludzi (system techniczny, produkcyjny, społeczny, ekonomiczny). W matematyce i logice formalnej występuje pojęcie systemu jako abstrakcji, definiowane przez iloczyn kartezjański zbiorów właściwości (obiektów) systemu. Abstrakcyjnymi systemami są języki. Pojęcie systemu odgrywa szczególną rolę w: teorii systemów, cybernetyce, prakseologii, systemowej analizie. W cybernetyce i w badaniach systemowych przyjmuje się, że otoczenie wpływa na rozpatrywany system za pośrednictwem sygnałów wejściowych, które mogą mieć charakter oddziaływań celowych (sterowania, decyzje) lub też zakłóceń przeszkadzających w realizacji celów działania systemu. Zwrotnie system oddziałuje na otoczenie za pośrednictwem sygnałów wyjściowych, które można mierzyć (obserwować). Istotną cechą systemów rzeczywistych są ich własności dynamiczne. Powodują one, że system może znajdować się w równowadze (stan ustalony) albo w stanie nieustalonym, który dąży do równowagi lub nie; w tym drugim przypadku mogą to być zmiany pożądane (np. wzrost ekonomiczny) lub też zmiany uniemożliwiające działanie systemu, a nawet prowadzące do jego destrukcji. Jeśli własności dynamiczne systemu rzeczywistego są nieistotne, określamy go jako statyczny, w przeciwnym przypadku — jako dynamiczny. Dynamiką systemów zajmuje się teoria sterowania.
Systemem nazywa się też zespół sposobów (metod) działania i wykonywania złożonych czynności, np. system dedukcyjny, jak również całokształt zasad organizacyjnych, ogół norm i reguł obowiązujący w danej dziedzinie (np. system podatkowy, system moralny). Systemem bywa także nazywany całościowy i uporządkowany zespół zadań powiązanych ze sobą określonymi stosunkami, w szczególności logicznym stosunkiem wynikania; systemem w tym znaczeniu jest każda teoria poprawna metodologicznie.
zgłoś uwagę
Przeglądaj encyklopedię
Przeglądaj tabele i zestawienia
Przeglądaj ilustracje i multimedia