istota

istota,

filoz.:

1) w metafizyce klasycznej wewnętrzna przyczyna tożsamości bytu jednostkowego; wg Arystotelesa istota jako powód tego, czym byt jest, jest skutkiem zjednoczenia formy i materii, a także jako substancja jest podmiotem cech przypadłościowych (akcydens) oraz źródłem działań (natura); wg św. Tomasza z Akwinu istota jest drugim obok istnienia pryncipium wewnątrzbytowym, będącym możnością (potencja), urealnioną i aktualizowaną przez akt istnienia, przy udziale przyczyn zewnętrznych; w tomizmie rozróżnia się istotę będącą czystym duchem (anioł), zbudowaną z formy intelektualnej i materii (człowiek), formy zmysłowej i materii (zwierzę), formy wegetatywnej i materii (rośliny) oraz materii i form prostych (elementy materialne);

2) w fenomenologii przez istotę rozumie się idealny przedmiot myśli.