Austria. Film

Austria. Film.

Od 1896 odbywały się w Wiedniu publiczne pokazy film. braci Lumière; pierwsze filmy rodzime zrealizowali ok. 1908 F. Dorman, J. Jacobson i H. Hanus; od 1912 produkcją film. zajmowały się spółki Sascha-Film i Wiener Kunstfilm (realizowano filmy H. Marischki i K. Zoski); po I wojnie świat. nastąpił szybki rozwój przemysłu film., powstawały gł. widowiskowe superprodukcje (A. Korda, M. Kertesz); znaczny wkład do niem. ekspresjonizmu wniosły filmy G.W. Pabsta, E. Kuhna, W. Kraussa, P. Czinnera, R. Wiene; kryzys lat 1922–24 spowodował emigrację wielu reżyserów, m.in. do Niemiec (Wiene, Pabst, F. Lang, K. Grüne, W. Forst), Wielkiej Brytanii (Korda) i USA (B. Wilder, Kertesz, który zmienił nazwisko na M. Curtiz); wprowadzenie do filmu dźwięku spowodowało, że Wiedeń stał się na kilka lat stolicą sentymentalnych komedii i operetek film. (reżyserzy: W. Forst, G. Jacoby, Marischka, G. von Bolvary, C. Gallone, E.W. Emo; aktorzy i śpiewacy: M. Joritz, J. Novotna, Z. Leander, P. Wessely, O. Tschechowa, M. Schneider, J. Schmidt, W. Albach-Retty). W wyniku Anschlussu (1938) kinematografia austr. została podporządkowana aparatowi propagandy hitl.; państw. firma Wien-Film K. Hartla produkowała tzw. filmy ojczyźniane (Heimatsfilm) — w reż. G. Ucicky’ego. Po II wojnie świat. kinematografię Austrii reprezentowali m.in. H. Käutner i Pabst tworzący dramaty rozrachunkowe, oraz nadal realizujący operetki film. Marischka i E. von Borsody; z powodzeniem debiutowali K. Steinwendera, E. Zbouska i P. Kubelka, przedstawiający w  swoich filmach radykalny program polit.; wielu aktorów ze względu na brak ciekawych propozycji repertuarowych opuściło Austrię (m.in. H. i M. Schell, N. Tiller, K.M. Brandauer, R. Schneider); postępujący kryzys rozpowszechniania pomimo pomocy finansowej państwa pozwolił jedynie na rozwój produkcji dla telewizji. W Austrii działają 2 filmoteki — Österreichisches Filmarchiv w Laxenburgu i Österreichisches Filmmuseum w Wiedniu; od 1966 co 2 lata w Wiedniu jest organizowany międzynar. festiwal film. Viennale.