wskaźnik
 
Encyklopedia PWN
wskaźnik, indykator,
chem. substancja, która w określonych warunkach wykazuje wyraźną zmianę właściwości, najczęściej zmianę lub pojawienie się zabarwienia, fluorescencji, chemoluminescencji i in., co pozwala na stwierdzenie odczynu badanego roztworu albo obecności określonego jonu lub cząsteczki.
Niewielką ilość roztworu wskaźnika wprowadza się do badanego roztworu lub kroplę badanego roztworu umieszcza się na bibule filtracyjnej nasyconej roztworem wskaźnika (pasek bibuły nasycony roztworem wskaźnika i wysuszony nosi nazwę papierka wskaźnikowego). Wskaźniki często są używane w miareczkowaniu do określenia punktu końcowego miareczkowania. Wskaźniki alkacymetryczne są barwnikami syntetycznymi (np. oranż metylowy, fenoloftaleina) lub naturalnymi (lakmus, barwnik czerwonej kapusty); stosuje się je w alkacymetrii, a także do przybliżonego oszacowania wartości pH roztworów; wskaźniki uniwersalne są mieszaniną kilku wskaźników i zmiany ich barw porównuje się ze skalą barw (np. dołączaną do opakowania papierków). Wskaźniki redoks są to związki organiczne, których postać utleniona i zredukowana różnią się zabarwieniem, a zakres zmiany barwy jest zbieżny z wartością ich potencjału redukująco-utleniającego (potencjału redoks); są stosowane w redoksometrii. Wskaźniki kompleksometryczne to związki, przeważnie organiczne, które w obecności określonych jonów metali zmieniają barwę wskutek tworzenia kompleksu (związku koordynacyjnego) z metalem; wykorzystywane w kompleksometrii. Działanie wskaźników adsorpcyjnych, stosowanych w miareczkowaniach strąceniowych, polega na zmianie barwy związanej ze specyficzną adsorpcją barwnika na powierzchni osadu.
zgłoś uwagę
Przeglądaj encyklopedię
Przeglądaj tabele i zestawienia
Przeglądaj ilustracje i multimedia