promieniowanie,
fiz. fale lub cząstki emitowane przez układ materialny; także sam proces emisji.
promieniowanie
Encyklopedia PWN
Zależnie od natury emitowanych cząstek rozróżnia się promieniowanie elektromagnetyczne, promieniowanie jądrowe oraz promieniowanie energii fal sprężystych (podział niezbyt precyzyjny, gdyż jądra atomowe mogą emitować promieniowanie elektromagnetyczne — promieniowanie γ). Zgodnie z postulatami mechaniki kwantowej wszystkie zjawiska można rozpatrywać zarówno od strony korpuskularnej, jak i falowej (dualizm korpuskularno-falowy); fale elektromagnetyczne można traktować jako strumień fotonów. Przy rozpatrywaniu rozchodzenia się energii sprężystej, z punktu widzenia mechaniki kwantowej wprowadza się pojęcie cząstek promieniowania sprężystego, fononów (np. w teorii ciała stałego). Emisję promieniowania elektromagnetycznego (fotonowego) powodują zmiany w stanie jądra atomowego, powłok elektronowych atomów lub cząsteczek oraz zmiany stanu rotacyjnego lub oscylacyjnego cząsteczek; występuje ona również podczas zmiany pędu cząstki naładowanej (promieniowanie hamowania, promieniowanie synchrotronowe); promieniowanie elektromagnetyczne o długości fal zawartych w granicach 0,4–0,76 µm jest promieniowaniem widzialnym; promieniowanie widzialne wraz z promieniowaniem podczerwonym i nadfioletowym stanowi promieniowanie optyczne (światło). Jednym z rodzajów promieniowania elektromagnetycznego jest promieniowanie cieplne (temperaturowe, termiczne), emitowane przez każde ciało o temperaturze wyższej od bezwzględnego zera; jeśli temperatura ciała jest wyższa od ok. 500°C, promieniowanie to staje się widzialne. W rozważaniach teoretycznych ważne jest promieniowanie ciała doskonale czarnego. Promieniowanie elektromagnetyczne stanowią również: promieniowanie luminescencyjne (luminescencja), fale radiowe i mikrofale. Jeżeli długość fali promieniowania emitowanego jest równa długości fali promieniowania pochłanianego, występuje tzw. promieniowanie rezonansowe. Wyraźnej koncentracji energii w kilku wyróżniających się długościach fal odpowiada promieniowanie selektywne (np. żółte promieniowanie sodu). Promieniowanie jądrowe składa się z cząstek (α, β, fotonów γ i in.) o bardzo dużej energii (rozpad promieniotwórczy, reakcja jądrowa), emitowanych wskutek zmian zachodzących w strukturze jądra atomowego. W wyniku oddziaływania z materią promieniowanie może zostać całkowicie lub częściowo pochłonięte (absorpcja).
Znaleziono w książkach Grupy PWN
Trwa wyszukiwanie...
