odpornościowy układ
 
Encyklopedia PWN
odpornościowy układ,
jeden z układów organizmu współdecydujących o równowadze (homeostazie) podstawowych funkcji biologicznych ustroju (metabolizm, wzrost, rozrodczość, odporność);
obejmuje: struktury tkankowo-narządowe (szpik kostny, grasicę, węzły chłonne, śledzionę, jelitowe kępki Peyera, wyrostek robaczkowy, naczynia chłonne), elementy komórkowe z podziałem na komórki prezentujące antygeny i wywołujące odpowiedź (monocyty, makrofagi, komórki dendrytyczne Langerhansa) i komórki rozpoznające immunogenne sygnały poprzednich i realizujące odpowiednie rodzaje odpowiedzi immunologicznej (różne typy limfocytów: T, B, NK, K) oraz humoralne produkty — narzędzia oddziaływań wymienionych komórek (immunoglobuliny, limfokiny, monokiny, czynniki wzrostowe, hormony, neuropeptydy, enzymy i mediatory stanów zapalnych); wielokierunkowe powiązania czynnościowe pomiędzy wymienionymi elementami tworzą zjawiska odpornościowe wyrażone ostatecznie 3 podstawowymi rodzajami odpowiedzi immunologicznej: eliminacją, tolerancją, wspomaganiem metabolizmu — adresowanymi odpowiednio do rozpoznanych sygnałów antygenowych; różne mechanizmy realizacji odpowiedzi pozwalają podzielić zjawiska odpornościowe na humoralne i komórkowe. Zainicjowanie odpowiedzi wynika ze współdziałania 2 komórek stanowiących strony dokonującego się układu: komórki immunogennej, wyrażającej szczególnym językiem sygnalizacji (antygeny zgodności tkankowej) swój aktualny stan i potrzeby, oraz komórki immunologicznie kompetentnej, rozpoznającej ten stan i rozpoczynającej rodzaj odpowiedzi właściwy rozpoznanemu stanowi.
zgłoś uwagę
Przeglądaj encyklopedię
Przeglądaj tabele i zestawienia
Przeglądaj ilustracje i multimedia