limfocyty T
 
Encyklopedia PWN
limfocyty T,
subpopulacja limfocytów dojrzewających i nabywających zdolność do odpowiedzi immunologicznej w grasicy (T od ang. Thymus), odpowiedzialnych za regulację swoistej odpowiedzi immunologicznej oraz bezpośrednie niszczenie antygenów na drodze mechanizmu cytotoksyczności komórkowej;
prekursory limfocytów T powstają w szpiku kostnym; dojrzałe limfocyty T zasiedlają gł. śledzionę oraz obrzeża grudek limfatycznych narządów limfatycznych, gdzie ulegają aktywacji przez antygeny i namnażają się w przebiegu odpowiedzi immunologicznej. Cechą charakterystyczną wszystkich limfocytów T jest obecność swoistego receptora dla antygenu (receptora TCR; występuje jedynie w błonie limfocytów T i zapewnia specyficzność rozpoznania) oraz związanej z nim cząsteczki (markera) CD3, która bierze udział w przekazywaniu sygnału do komórki; wyróżnia się 2 odrębne subpopulacje limfocytów T: limfocyty T pomocnicze, limfocyty Th, z ang. helper, pełniące gł. funkcję komórek regulujących odpowiedź immunologiczną, i limfocyty T cytotoksyczne, limfocyty Tc z ang. cytotoxic, które są odpowiedzialne gł. za niszczenie antygenów na drodze cytotoksyczności komórkowej. Limfocyty T rozpoznają antygeny w formie krótkich odcinków oligopeptydowych związanych na powierzchni innych komórek (komórek prezentujących) z cząsteczkami gł. kompleksu zgodności tkankowej (MHC; MHC układ antygenów) — proces ten jest nazywany prezentacją antygenów limfocytów T. Regulacyjne funkcje limfocytów Th zależą gł. od produkowanych przez nie cytokin immunoregulacyjnych (interleukiny), które wpływają na inne komórki układu immunologicznego; limfocyty Th mogą również produkować cytokiny supresyjne, co może powodować hamowanie odpowiedzi immunologicznej i indukcję stanu tolerancji w stosunku do niektórych antygenów. Natomiast limfocyty Tc są odpowiedzialne za niszczenie komórek zawierających patogeny wewnątrzkomórkowe (wirusy, mykoplazmy) oraz komórek zmutowanych, w tym komórek nowotworowych; mechanizm swoistego niszczenia komórki docelowej przez limfocyt Tc polega na połączeniu się z nią i wydzieleniu substancji o charakterze cytotoksyn, które zabijają komórkę docelową na drodze apoptozy. Nadmierna aktywność niektórych subpopulacji limfocytów T może doprowadzić do zaburzeń patologicznych, m.in. chorób autoagresyjnych lub alergicznych. Niedobory immunologiczne związane z brakiem, nieprawidłowym rozwojem lub zaburzoną funkcją limfocytów T mogą z kolei być przyczyną niezdolności organizmu do zwalczania różnych infekcji i ułatwiać rozwój nowotworów.
zgłoś uwagę
Przeglądaj encyklopedię
Przeglądaj tabele i zestawienia
Przeglądaj ilustracje i multimedia