makrofagi
komórki układu immunologicznego należące do leukocytów;
[gr.],
makrofagi
Encyklopedia PWN
makrofagi wywodzą się z monocytów, które (powstają w szpiku) drogą naczyń krwionośnych osiedlają się w różnych tkankach i narządach, gdzie następnie przekształcają się w makrofagi. Makrofagi charakteryzują się dużym polimorfizmem i mogą osiągać rozmiary nawet powyżej 20 µm; mają dużą zdolność przylegania do różnych typów podłoża oraz do intensywnej migracji w tkankach; są niezwykle ważnym elementem nieswoistej i swoistej odpowiedzi immunologicznej i ściśle kooperują z limfocytami T w przebiegu reakcji komórkowej; mają zdolność bezpośredniej, nieswoistej fagocytozy różnych cząsteczek, w tym bakterii, wirusów, pierwotniaków, grzybów oraz fragmentów zniszczonych komórek i substancji pozakomórkowej; pochłonięte przez makrofagi cząsteczki ulegają degradacji w lizosomach. Fragmenty niektórych zdegradowanych w ten sposób białek mogą się następnie wiązać z cząsteczkami MHC (MHC układ antygenów) i są prezentowane przez makrofagi limfocytom pomocniczym (Th). Tak więc makrofagi uczestniczą również w indukcji swoistej odpowiedzi immunologicznej. Makrofagi mogą ponadto modulować lokalną odpowiedź immunologiczną poprzez produkcję szerokiego spektrum cytokin; do najważniejszych cytokin produkowanych przez makrofagi należy interleukina 1 (IL-1), IL-6, IL-12 oraz czynnik martwicy nowotworów (TNF-α), które są odpowiedzialne za reakcje zapalne i regulację odpowiedzi immunologicznej. Ponadto makrofagi produkują wiele enzymów proteolitycznych oraz wolne rodniki tlenowe i są obok granulocytów głównymi komórkami odpowiedzialnymi za stany zapalne i, w przypadkach patologicznych, za nadmierną degradację tkanek. Makrofagi mają również zdolność bezpośredniego zabijania niektórych komórek nowotworowych i komórek zakażonych wirusem; makrofagi wątrobowe i śledzionowe występujące w naczyniach zatokowych mają również zdolność rozpoznawania i fagocytozy starych erytrocytów. M. w szpiku pełnią również istotną funkcję w regulacji hemopoezy. Funkcje makrofagów mogą być regulowane przez limfocyty T za pośrednictwem interferonu-γ.
