aberracje układu optycznego

aberracje układu optycznego,

wady układów optycznych przejawiające się w tym, że otrzymane za ich pomocą obrazy optyczne (lub ich elementy) są nieostre, zniekształcone lub zabarwione;

rozróżnia się aberracje geometryczne — zależne od kształtu soczewek lub zwierciadeł i sposobu ich oświetlenia (aberracja sferyczna, koma, astygmatyzm, dystorsja) oraz aberrację chromatyczną. Źródłem aberracji chromatycznej jest dyspersja światła przy załamaniu (nie występuje w układach zwierciadeł); aby zmniejszyć wpływ aberracji układów optycznych (w mikroskopach, refraktometrach, obiektywach fotograficznych), stosuje się odpowiednie przesłony i specjalne układy optyczne (aplanat, anastygmat, achromat, apochromat).

Aberracja sferyczna. Obraz osiowego punktu P₀ dany przez układ obarczony aberracją sferyczną (P'₀ w układzie bezaberracyjnym); Σ₀ — sferyczne czoło fali dla układu bezaberracyjnego, Σ — rzeczywiste czoło fali, Δ — aberracja falowa, Δs' — podłużna aberracja geometryczna

Achromat, zasada działania. Zestawienie dwu soczewek: zbierającej i rozpraszającej, wykonanych z dwu rodzajów szkła o różnych współczynnikach załamania redukuje aberrację chromatyczną (korekta w stosunku do dwu barw podstawowych) i sferyczną.

Astygmatyzm. Bieg promieni z punktu P₂ w przypadku astygmatyzmu; F_M i F_S ogniska astygmatyczne południkowe i równoleżnikowe