zwierciadło
 
Encyklopedia PWN
zwierciadło,
fiz. powierzchnia ciała odbijająca regularnie i niemal całkowicie padające na nią promieniowanie (elektromagnetyczne, sprężyste, cząstek naładowanych);
Zależnie od rodzaju odbijanego promieniowania rozróżnia się m.in.: zwierciadła optyczne, zwierciadła fal radiowych i zwierciadła akustyczne.
Zwierciadło optyczne to zwykle gładka powierzchnia o nierównościach mniejszych od długości fali świetlnej, zwykle stanowi ją warstwa szklana pokryta z jednej strony warstwą odbijającą lub odpowiednio wypolerowana powierzchnia metalu; zwierciadła optyczne dzielą się na płaskie (nie zmieniające zbieżności wiązki padającej), wklęsłe (skupiające) i wypukłe (rozpraszające); w zależności od kształtu rozróżnia się zwierciadła optyczne kuliste, cylindryczne, hiperboloidalne, paraboloidalne i in. zwierciadła optyczne stosuje się do otrzymywania obrazów przedmiotów (rzeczywistych — zwierciadła optyczne wklęsłe, pozornych — zwierciadła optyczne wypukłe, płaskie), zmiany kierunku wiązki światła (zwierciadła optyczne płaskie) lub jej zbieżności (zwierciadła optyczne wypukłe i wklęsłe). Między ogniskową (odległość ogniska optycznego od zwierciadła optycznego) zwierciadła optycznego sferycznego f = R/2 (R — promień krzywizny zwierciadła optycznego), odległościami przedmiotu i obrazu od zwierciadła optycznego xy istnieje zależność: 1/f = 2/R = 1/x + 1/y. Zwierciadła optyczne wykazują wszystkie aberracje (aberracje układów optycznych) poza aberracją chromatyczną; wyjątkiem jest zwierciadło optyczne paraboloidalne, nie wykazujące aberracji geometrycznej dla wiązek światła równoległych do głównej osi optycznej. Zwierciadło optyczne stanowi jeden z elementów układów optycznych, np. układów oświetlających, obiektywów zwierciadlanych, układów soczewkowo-zwierciadlanych; jest również wykorzystywane jako sprzęt toaletowy, lusterka dentystyczne, samochodowe i in.
Zwierciadła fal radiowych są to zwykle powierzchnie lub siatki metalowe o odpowiednim kształcie; stosowane m.in. w antenach urządzeń radiolokacyjnych. Zwierciadła akustyczne stanowią powierzchnie ciał stałych lub cieczy; wykorzystywane głównie do zmiany kierunku fal akustycznych lub ich zbieżności; rodzaj i rozłożenie powierzchni odbijających decyduje np. o jakości akustyki pomieszczeń (teatrów, sal koncertowych).
zgłoś uwagę
Przeglądaj encyklopedię
Przeglądaj tabele i zestawienia
Przeglądaj ilustracje i multimedia