Łotwa. Gospodarka

Łotwa. Gospodarka.

Kraj przemysłowo-rolniczy (należał do najbardziej rozwiniętych gospodarczo republik w ZSRR), silnie uzależniony od importu paliw i rynków zbytu; reforma gospodarki (program opracowany pod kierunkiem Międzynarodowego Funduszu Walutowego) jest zaawansowana, a jej szybkie i konsekwentne wprowadzenie zapobiegło kryzysowi gospodarczemu; od 1991 ceny wolnorynkowe; sprywatyzowano ponad 10% majątku państwowego, ograniczono inflację, wprowadzono własny system finansowy (banki emisyjne, giełdy towarowe i papierów wartościowych), a od 1993 walutę narodową; wiele dziedzin gospodarki (m.in. połowy, zarządzanie portami) zarezerwowane wyłącznie dla kapitału krajowego; nieliczne przedsiębiorstwa z udziałem kapitału zagranicznego (m.in. polskiego) są zwolnione z podatków dochodowych; znaczna pomoc finansowa (kraje zachodnie zwróciły Łotwie złoto zdeponowane przed aneksją sowiecką); 1995 kryzys w sektorze bankowym; od 1996 wzrost PKB. W końcu lat 90. XX w. w rękach prywatnych znalazło się 95% kluczowych zakładów przemysłowych i 90% ziemi; w 2000 sektor prywatny wypracował prawie 68% wartości PKB, a od 2000 jego coroczny wzrost należy do najwyższych w Europie (10,2%, 2005); struktura wytwarzania PKB (2007): usługi 74,7%, przemysł 22%, rolnictwo 3,3%. PKB wg parytetu siły nabywczej wynosi 17,4 tys. dolarów USA (2007).

Przemysł.

Eksploatacja surowców miner. (piaski, żwiry, dolomit, wapień, torf); produkcja energii elektrycznej 3,6 mld kW·h (2003), z czego ok. 62% w elektrowniach wodnych, reszta w elektrowniach cieplnych; gł. gałęzie przemysłu: środków transportu (tabor kol., wagony tramwajowe, mikrobusy), metal. (lodówki), elektrotechniczny (aparaty radiowe, centrale telefoniczne), celulozowo-papierniczy, meblarski, chem. (nawozy, włókna sztuczne), spoż. (mięsny, mleczarski, rybny, cukrowniczy), lekki (dziewiarski, pończoszniczy, skórz.-obuwn.), a także porcelanowo-fajansowy, poligraficzny.

Rolnictwo.

Użytki rolne zajmują 27% pow. kraju (z tego: grunty orne 14%, łąki i pastwiska 13%), w tym ok. 2 mln ha stanowią zmeliorowane bagna; hodowla bydła typu mlecznego, trzody chlewnej, zwierząt futerkowych, także pszczelarstwo; uprawia się zboża (jęczmień, pszenica, żyto, owies) grykę, len, rośliny strączkowe, warzywa; najważniejsza roślina przem. — buraki cukrowe; pozyskanie drewna; połowy ryb (makrela, śledź atlantycki, szprot); ok. 70% poławianych ryb przeznacza się na eksport.

Transport i łączność.

Długość dróg samochodowych ponad 70 tys. km, z czego ok. 40% utwardzonych; dł. linii kol. 2,3 tys. km (2005); ok. 300 km dróg wodnych (gł. na Lelupie i Dźwinie); porty mor.: Ryga, Windawa (połączona rurociągiem naft. z Połockiem na Białorusi) i Lipawa; żegluga na rz. Lelupa i Dźwinie; międzynarodowy port lotniczy Ryga. 650 tys. abonentów telefonii stacjonarnej; w użytkowaniu 1,5 mln telefonów komórkowych.

Handel zagraniczny.

W 1994 Łotwa, Litwa i Estonia zawarły porozumienie o wolnym handlu; ujemny bilans handl.; wartość eksportu 5,1 mld dol. USA (2005), importu — 8,6 mld dol. USA; gł. artykuły eksportu: drewno i produkty drzewne, tekstylia, produkty rolno-spoż., maszyny i urządzenia elektryczne, wyroby przemysłu metal.; import surowców miner. (gł. paliw), maszyn i produktów chem., środków transportu; gł. partnerzy handl.: Litwa, Niemcy, Estonia, Rosja.