kinezy

kinezy

[gr.],

biol. ruchliwość lokomotoryczna zwierząt, a także bezwarunkowo-odruchowe (a więc wrodzone) reakcje lokomotoryczne swobodnie poruszających się drobnych organizmów (Prokaryota) niezorientowane względem źródła prostego, nieupostaciowanego i bezkierunkowego zewn. bodźca;

w reakcjach tych zmiana prędkości ruchu postępowego o przypadkowym kierunku — ortokineza, albo częstość zwrotów — klinokineza, zależą od natężenia bodźców; podrażnienia dla osiągnięcia bezruchu lokomotorycznego nazywa się akinezą; kinezy pełnią ważną funkcję biol. jako homeostatyczne zachowania: w środowisku z gradientem czynnika ekol. (jak temperatura, wilgotność) kinezy umożliwiają trafienie i pozostanie organizmu w strefie warunków możliwie dla niego najlepszych (preferendum etologiczne); ortokineza może współwystępować z taksją; jako składnik tzw. elazji.

Ruchliwość lokomotoryczna zwierząt jest spowodowana wewn. motywacją (np. popędem), częsta w podnieceniu; może stanowić początkowe ogniwo zachowania apetencyjnego wielu instynktów (np. pokarmowego, seksualnego).