dieny

dieny,

związki org., acykliczne lub cykliczne węglowodory o wzorach ogólnych odpowiednio C_nH_2n-2 lub C_nH_2n-4, w których cząsteczkach występują 2 wiązania podwójne;

wiązania podwójne w dienach mogą następować bezpośrednio po sobie (dieny skumulowane, np. allen CH₂=C=CH₂) lub być oddzielone 1 wiązaniem pojedynczym (dieny sprzężone, np. buta-1,3-dien CH₂=CH–CH=CH₂), albo 2 lub więcej wiązaniami pojedynczymi (dieny izolowane, np. heksa-1,5-dien CH₂=CH–CH₂–CH₂–CH=CH₂). Największe znaczenie mają dieny sprzężone, które odznaczają się charakterystycznymi właściwościami fiz. i chem.; oprócz reakcji przyłączania wykazują zdolność łączenia się z niektórymi związkami nienasyconymi z wytworzeniem związków cyklicznych (Dielsa i Aldera reakcja); ulegają polimeryzacji i kopolimeryzacji; największe znaczenie ma butadien i jego pochodne (np. chloropren, izopren), stosowane gł. do produkcji polimerów, a także do syntezy barwników, antypirenów, leków, insektycydów.