związki alicykliczne

związki alicykliczne,

cykliczne związki org. o pierścieniu zbudowanym z atomów węgla i właściwościach chem. zbliżonych do właściwości analogicznych związków alifatycznych;

należą do nich węglowodory alicykliczne i ich pochodne; mogą być nasycone — cykloalkany (cykloparafiny), lub nienasycone — cykloalkeny (cykloolefiny), oraz monocykliczne, czyli jednopierścieniowe (np. cyklopropan C₃H₆), lub policykliczne, czyli wielopierścieniowe (np. dekalina C₁₀H₁₈). Z.a. otrzymuje się gł. przez cyklizację związków acyklicznych, w wyniku syntezy dienowej (dieny) oraz przez uwodornienie węglowodorów aromatycznych. Z.a. występują w przyrodzie, np. cykloalkany (zwłaszcza o pierścieniach 5- i 6-członowych, zw. naftenami) są składnikami ropy naftowej; w olejkach eterycznych występują pochodne cykloheksenu (terpeny, steroidy). Związki alicykliczne są stosowane gł. jako rozpuszczalniki i substancje zapachowe.