Mołdawia. Sztuka

Mołdawia. Sztuka.

Najstarsze zabytki sztuki na terenie Mołdawii pochodzą z późnego paleolitu; w kulturach neolitycznych (trypolska kultura) powstawały tu dzieła rzemiosła artyst., zwłaszcza ceramika; w epoce brązu (II–I tysiącl. p.n.e.) rozpowszechniła się artyst. obróbka metali. W okresie państwa mołd. (XIV–XVIII w.) ważnym ośr. sztuki była Bukowina. Architektura powstawała w XIV–XVI w. (cerkwie; zamki w Sorokach i Benderach). Od końca XV w. rozwijało się malarstwo, reprezentowane przez ikony, iluminacje i dekoracje ścienne (freski w Nowych Kauszanach, XVIII w.) oraz rzeźba dekoracyjna w kamieniu i drewnie. Z XVIII w. pochodzi cerkiew Mazarakijowska w Kiszyniowie; w budownictwie lud. wykształcił się wówczas typ wiejskiego domu z galeriami; kwitło tkactwo, hafciarstwo i złotnictwo. Po przyłączeniu Besarabii do Rosji (1812) sztuka w Mołdawii rozwijała się jednocześnie z ros. i ukr.; jej gł. ośr. stał się Kiszyniów (klasycyst. budowle, m.in. sobór 1830–35). Od 1940 w sztuce Mołdawii dominował kierunek realizmu socjalist.: nastąpiła przebudowa i odbudowa miast, rozwijało się malarstwo, grafika (A.A. Wasiljew, K.D. Kitajka, G.W. Sainczuk, I.T. Bogdesko, L.P. Grigoraszenko) i rzeźba (L.I. Dubinowski); oryginalnością odznacza się sztuka lud. (tkactwo, ceramika, snycerstwo).