Mołdawia. Film
 
Encyklopedia PWN
Mołdawia. Film.
Pierwsze pokazy film., organizowane przez firmę Pathé, odbyły się 1896 w Kiszyniowie; w latach 30. filmowcy z Bukaresztu realizowali na terenie Mołdawii filmy krajoznawcze; miejscowa produkcja film. zaczęła się po utworzeniu 1940 Mołd. SRR; 1947 w celach propagandowych otwarto w Kiszyniowie oddział moskiewskiej wytwórni filmów dokumentalnych, podporządkowany wkrótce wytwórni kijowskiej, 1952 przekształcony w wytwórnię mołdawską. Pierwszym filmem fabularnym opartym na motywach mołd. była baśń poet. Andriesz (1955) — debiut S. Paradżanowa, zrealizowany w Mołdawii przez wytwórnię w Kijowie; od 1958 produkcję fabularną przeniesiono do Kiszyniowa; w latach 60. w sztuce film. były widoczne: dążenie do poet. ekspresji indywidualnej połączone z paradokumentalną obserwacją życia (m.in. Podróż w kwiecień 1963 i Ostatni miesiąc jesieni 1966 W.K. Dierbieniowa), inspiracje folklorem (m.in. Czerwone połoniny 1966 i Lautarzy 1972 E. Łotianu), a także impresyjny styl fotografii film. (m.in. Człowiek idzie za słońcem 1962 M.N. Kalika); tendencje te przełamywały dotychczasowe stereotypy narracji i obrazowania film., a także były manifestem odrębności mołd. w kinie sowieckim. W następnych latach film mołd. dostosowywał przekazywane treści do obowiązujących zasad, wyrażało się to szczególnie w utworach hist.; w filmach akcentowano idee jedności Besarabii z Rosją i ZSRR oraz jej odrębność wobec Rumunii; ukazywano udział Mołdawian w rewolucyjnym ruchu bolszewickim, odwołując się do tradycji buntów hajduków mołd.; poziomem realizacji wyróżniały się filmy takich twórców, jak: W.G. Łysenki, V. Gażiu, V. Pascaru, N. Gibu, V. Jovice, A. Kodru, V. Brescanu i in. W poł. lat 80. nastąpił gwałtowny spadek produkcji. W niepodległej Mołdawii film nie stał się ważną dziedziną twórczości artystycznej.
Janusz Gazda
zgłoś uwagę
Przeglądaj encyklopedię
Przeglądaj tabele i zestawienia
Przeglądaj ilustracje i multimedia