Grecja. Gospodarka

Grecja. Gospodarka.

W 1981–90 nastąpiły w Grecji znaczne przeobrażenia gospodarcze i rozpoczął się szybki rozwój ekonomiczny; w miejsce rolniczo-surowcowej uformowała się gospodarka o dużym udziale usług (głównie transport, obsługa turystów, handel, finanse); dużą rolę odegrało tu członkostwo (od 1981) i pomoc EWG, 1985–91 Grecja otrzymała 2,5 mld dolarów USA w ramach tzw. planu integracyjnego; dalsze subwencje Grecja uzyskała po wstąpieniu do UE (1993); 2007 średni roczny przyrost PKB wynosił 3,7%; usługi wytwarzają 76,3% PKB, przemysł — 20,6%, rolnictwo — 3,2%; produkt krajowy brutto wg parytetu siły nabywczej na 1 mieszkańca wynosi 30,5 tys. dolarów USA (2007).

Przemysł.

Głównym bogactwem miner. są boksyty, wydobywane w górach wzdłuż Zat. Korynckiej; zmniejsza się w związku z dużymi kosztami wydobycia (kopalnie głębinowe); wydobywa się także rudy żelaza (Kreta, Macedonia, wyspa Thasos), rudy cynku i ołowiu (Attyka), chromu, manganu i niklu; sól kam. jest odparowywana z wody mor.; jedyną bazą energetyki są złoża węgla brunatnego (Ptolemais, Eubeja); 91% energii elektrycznej wytwarzają elektrownie cieplne (opalane węglem brunatnym lub importowanym mazutem), a 7,5% — elektrownie wodne (największe Kremasta i Kastrakion w Etolii); łączna moc zainstalowa w elektrowniach wynosi11,1 tys. MW (2001); w przemyśle przetwórczym dominuje przemysł spoż., przede wszystkim olejarski (z oliwek) i winiarski, rozproszone po całym kraju, poza tym tytoniowy, włók. i odzież., hutnictwo aluminium i żelaza (Pireus); pozostałe gałęzie przemysłu: cementowy, maszyn., chem., w tym petrochemiczny.

Rolnictwo.

Ziemie uprawne zajmują ok. 30% pow. kraju, łąki i pastwiska — 40%; przeważają drobne gospodarstwa rolne (68% ma poniżej 5 ha); dzięki funduszom EWG, a od 1981 Unii Eur. postępuje intensyfikacja produkcji rolnej; ok. 30% gruntów jest nawadnianych; gł. uprawami towarowymi są oliwki, winorośl, tytoń, drzewa cytrusowe i bawełna; podstawowe zboża to pszenica i kukurydza; uprawia się także buraki cukrowe i warzywa (pomidory, cebula); hodowla (owce, kozy, bydło) ma mniejsze znaczenie, m.in. ze względu na niską jakość pastwisk; dużą rolę odgrywa rybołówstwo; u wybrzeży wysp połów skorupiaków i gąbek. Lasy zajmują 28% pow. kraju.

Turystyka.

Liczne zabytki architektury staroż. oraz dobrze rozwinięta infrastruktura sprawiły, że jedną z gł. gałęzi gospodarki jest turystyka; rocznie odwiedza kraj ok. 14 mln osób (gł. z Niemiec, Wielkiej Brytanii i USA), a dochód z turystyki wynosi 10,8 mld dol. USA (2003); największymi ośr. są: Ateny (Akropol, teatr Dionizosa), Delfy, Olimpia, Sparta, Kreta (Iraklion), św. góra Athos w Macedonii; turystyka wypoczynkowa koncentruje się wzdłuż wybrzeża i na wyspach (Kerkira, Rodos, Cyklady).

Transport i łączność.

Rozwój transportu lądowego utrudniają pasma górskie; długość linii kol. wynosi jedynie 2,6 tys. km (2005); większe znaczenie ma transport drogowy — 116 tys. km dróg, nowocz. autostrady (880 km) łączą Ateny z Salonikami i m. Patras; tradycyjnie ogromną rolę odgrywa żegluga mor. (nośność floty handl. wynosi 52,3 mln DWT, trzecia po Liberii i Panamie), z czego pokaźną część stanowią jednostki armatorów obcych (tzw. bandera tanich rejestrów, zw. tanią banderą); największe porty: Pireus, Saloniki, Patras i Wolos; transport pomiędzy wyspami zapewnia duża liczba połączeń promowych i żegluga przybrzeżna; linie promowe do Turcji, Włoch, Izraela, Egiptu i na Cypr; w Grecji jest 29 krajowych portów lotn.; międzynarodowy port lotniczy o znaczeniu międzykontynent. w Atenach oraz 8 innych portów międzynar., m.in. Saloniki, Kerkira i Iraklion na Krecie. Funkcjonuje kilka sieci telefonii komórkowej (w użyciu 9,3 mln aparatów, 2004).

Handel zagraniczny.

Grecja ma ujemny bilans handl.; wartość eksportu 18,5 mld dol. USA (2005), importu 48,2 mld dol. USA; gł. towarami eksportowymi są produkty spoż. (oliwa, oliwki, wina, owoce), tytoń, odzież i wyroby włók. oraz produkty naft.; importuje się: maszyny, urządzenia i środki transportu, żywność (gł. mięso), ropę naft., tworzywa sztuczne, lekarstwa. Głównymi partnerami handl. są kraje UE, gł.: Niemcy, Włochy, Francja, W. Brytania i Holandia, a poza tym Rosja, Arabia Saudyjska.

Kreta, zachodnie wybrzeże

Akropol ateński, widok na Partenon, V w. p.n.e. (Grecja)