Grecja. Film

Grecja. Film.

Pierwsze kino otwarto w Grecji 1909. Pierwszym gr. filmem była Zatoka z 1912 K. Bachatorisa z azjat. İzmiru (staroż. Smyrna). Ożywienie produkcyjne nastąpiło w latach 20. za sprawą Dag-Filmu i reż. Dh. Ghaziadhisa, ale wprowadzenie dźwięku zadało cios produkcji, sprowadzając ją do 1–2 filmów rocznie. Przełom nastąpił w latach 50., tak ilościowy (przekroczono liczbę 100 filmów rocznie), jak też jakościowy. M. Kakojanis, inspirowany przez wł. neorealizm, rozpoczął swą twórczość melodramatami Niedzielne przebudzenie i Stella. W 1962 zabłysnął Eurypidesową Elektrą, wzorową adaptacją film. utworu sprzed 2000 lat. Z tradycji antyku swobodniej korzystał N. Kunduros w Małych Afrodytach z 1963. Natomiast Kakojanis, we współpracy z kinem bryt., wszedł w latach 60. na międzynar. ekrany błyskotliwymi komediami: Grekiem Zorbą i Dniem, w którym wypłynęła ryba. Gatunek musicalu odnowił 1960 J. Dassin komedią Nigdy w niedzielę (z muz. M. Chadzidhakisa). W tematyce współcz. wyróżnili się w latach 70. realizmem P. Wulgharis i P. Tasios, sarkazmem zaś N. Panajatopulos. Wszystkich zaćmił talentem Th. Angelopulos, harmonijnie łączący poryw rapsodyczny z liryzmem. Rozpoczął w pocz. lat 70. paradokumentalnymi filmami, by 1975 Podróżą komediantów, nawiązującą do mitu Elektry, wpisać najnowszą historię Grecji w losy wędrownej trupy teatralnej. Każdy z jego 11 filmów był oczekiwany w napięciu i licznie nagradzany. Grecja organizuje ważny międzynar. festiwal film. w Salonikach.

Jerzy Płażewski