poczdamska konferencja 17 VII–2 VIII 1945, konferencja berlińska,
konferencja w Poczdamie koło Berlina przywódców 3 mocarstw sojuszniczych w II wojnie światowej: prezydent USA, H. Trumana, premiera ZSRR, J. Stalina i premierów Wielkiej Brytanii, W. Churchilla (do 25 VII) oraz C. Attlee’go (od 28 VII jako premiera brytyjski);
poczdamska konferencja
Encyklopedia PWN
jej celem było uregulowanie problemów związanych z likwidacją skutków II wojny światowej i organizacją powojennej Europy; w sprawie Niemiec rozwinięto postanowienia konferencji jałtańskiej o likwidacji militaryzmu i nacjonalizmu niemieckiego; postanowiono dokonać demilitaryzacji, demokratyzacji, dekartelizacji, denazyfikacji Niemiec oraz ukarać zbrodniarzy wojennych; ustalono również polityczne i gospodarcze zasady sprawowania kontroli nad Niemcami, w tym podział Niemiec na 4 strefy okupacyjne; realizację uchwał powierzono wojskowym zarządom stref okupacyjnych Wielkiej Brytanii, USA, ZSRR i Francji, a koordynację Sojuszniczej Radzie Kontroli Niemiec; powołano Radę Ministrów Spraw Zagranicznych 5 mocarstw (Chin, Francji, USA, Wielkiej Brytanii i ZSRR) w celu przygotowania traktatów pokojowych. Ustalono północną i zachodnią granicę Polski na Odrze, Nysie Łużyckiej i Morzu Bałtyckim, przyznano ZSRR okręg Królewca oraz postanowiono przesiedlić Niemców z Polski, Czechosłowacji i Węgier; zadecydowano o odszkodowaniach wojennych z Niemiec. Ogłoszona w Poczdamie osobna deklaracja Chin, USA i Wielkiej Brytanii (25 VII) wezwała Japonię do bezwarunkowej kapitulacji oraz określiła główne zasady jej demilitaryzacji i demokratyzacji. Konferencja poczdamska miała istotne znaczenie dla ustalenia terytorialno-politycznego kształtu Europy po 1945, zwłaszcza dla umocnienia dominacji ZSRR w Europie Środkowej. Postanowienia konferencji poczdamskiej obowiązywały do czasu zjednoczenia Niemiec 1990; decyzje konferencji poczdamskiej stanowiły prawnomiędzynarodową podstawę ustalenia zachodniej granicy Polski do czasu traktatu granicznego Polski z RFN 1990 (do jej postanowień odwoływały się: układ w Zgorzelcu 1950 i układ o podstawach normalizacji stosunków z RFN 1970).
