apelacja
środek odwoławczy od wyroku sądu I instancji.
[łac. appellatio ‘odwołanie się’],
apelacja
Encyklopedia PWN
W wyniku apelacji sąd II instancji rozpoznaje ponownie sprawę i na podstawie kontroli dotychczasowego postępowania oraz własnych, dodatkowych ustaleń wydaje wyrok, co do istoty sprawy; apelacja jest środkiem charakterystycznym dla systemu trójinstancyjnego, w którym wyrok wydany na skutek rozpoznania apelacji podlega zaskarżeniu, powodującym kontrolę orzeczenia pod względem prawnym (kasacja). W Polsce, w związku z przyjęciem systemu dwuinstancyjnego, apelacja została zniesiona (1949–50) i zastąpiona przez rewizję sądową, która łączyła cechy apelacji i kasacji. W 1996 w postępowaniu cywilnym powrócono do systemu trójinstancyjnego, wprowadzając ponownie apelację od wyroków sądów rejonowych do wojew. (od 1999 okręgowych) i od wyroków sądów okręgowych do sądów apelacyjnych; od wyroków wydanych w sprawach cywilnych w wyniku rozpoznania apelacji przysługuje kasacja do Sądu Najwyższego. W postępowaniu karnym od 1996 funkcjonuje ten sam układ instancji, z tym że sprawy rozpoznawane są w systemie dwuinstancyjnym, kasacja jest nadzwyczajnym środkiem zaskarżania, na skutek czego apelacja zachowała szereg cech charakterystycznych dla rewizji; sąd rozpoznający apelację może utrzymać wyrok sądu pierwszej instancji w mocy, może go zmienić, albo uchylić i sprawę przekazać do ponownego rozpoznania sądowi pierwszej instancji; od wyroku wydanego po ponownym rozpoznaniu sprawy przysługuje ponownie apelacja
