Bułgaria. Warunki naturalne
 
Encyklopedia PWN
Bułgaria. Warunki naturalne.
Bułgaria jest krajem górzystym; ok. 60% pow. zajmują tereny górskie i wyżynne (średnia wys. 470 m). Na północy Bułgarii rozciąga się pagórkowata Wyż. Naddunajska, przechodząca ku wschodowi w wyżynę południowej Dobrudży. Na południe od Wyżyny Naddunajskiej przebiegają z zachodu na wschód Bałkany z najwyższym szczytem Botew (2376 m). Obszar między Bałkanami a położonym na południe od nich łańcuchem Srednej Gory zajmują kotliny tektoniczne (Kazanłycka, Karłowska). W południowo-zachodniej części kraju wznoszą się najwyższe góry Bułgarii: Riła (Musała, 2925 m), Pirin (Wichren, 2915 m) oraz Rodopy (Golam Perelik, 2191 m). Między masywem Rodop na południu a Sredną Gorą na północy rozciąga się rozległa Niz. Górnotracka, oddzielona od wybrzeża licznymi wzniesieniami oraz niewysokimi górami (Sakar, Strandża). Klimat na północy umiarkowany ciepły suchy, na południu i nad M. Czarnym — podzwrotnikowy kontynent.; w górach występuje piętrowość klimatyczna. Średnia temp. w styczniu od ok. 2°C na południu (Petricz) i nad M. Czarnym do ok. –3°C na północy i –6°C w górach; średnia temp. w lipcu od poniżej 18°C w górach do 23°C na północy i nad morzem do ok. 25°C w części środkowej i południowej; średnia roczna suma opadów waha się od 450–500 mm w Dobrudży i zachodniej części Niz. Trackiej do 1200 mm w górach. Rzeki Bułgarii należą do zlewisk M. Czarnego i M. Egejskiego. Największą rzeką jest Dunaj (dł. 471 km w granicach Bułgarii) z dopływami (Łom, Ogosta, Iskyr, Osym, Jantra), a ponadto Marica z Tundżą i Ardą, Kamczija, Struma oraz Mesta. Rzeki wyzyskiwane są gł. do nawadniania i produkcji energii elektrycznej. Jeziora są nieliczne i niewielkie (największe, typu lagunowego, występują wzdłuż wybrzeża). Lasy pokrywają 35,1% pow. kraju (1987); do wys. 700–1000 m — lasy dębowe, do 1700–1800 m — bukowe i bukowo-jodłowe; w najwyższych piętrach gór — lasy świerkowe (do 2000–2300 m), kosodrzewina i hale górskie; na obszarach wyżynnych i nizinnych — zarośla krzewów zrzucających liście na zimę (sziblak) oraz zbiorowiska roślinności stepowej (Dobrudża). Ponad 500 źródeł mineralnych, z których ok. 40% wiąże się z obiegiem krasowym.
zgłoś uwagę
Przeglądaj encyklopedię
Przeglądaj tabele i zestawienia
Przeglądaj ilustracje i multimedia