Szwecja. Ustrój polityczny

Szwecja. Ustrój polityczny.

Szwecja jest dziedziczną monarchią konstytucyjną. Konstytucję państwa tworzą 4 akty prawne, w tym najważniejsza Forma rządu (Regeringsformen) z 1974 (z późniejszymi zmianami). Oprócz niej rangę praw fundamentalnych mają też: Ustawa o sukcesji z 1810 (znowelizowana 1979) oraz Ustawa o wolności druku z 1949 i Ustawa zasadnicza o wolności wypowiedzi z 1991 (obie z późniejszymi zmianami).

Głową państwa jest król (królowa), który pełni funkcje reprezentacyjne; winien on być wyznania ewangelicko-augsburskiego. Obowiązuje parlamentarno-gabinetowy system rządów. Władzę ustawodawczą sprawuje 1-izbowy parlament, Riksdag, o kadencji 4-letniej, liczący 349 posłów, wyłanianych w wyborach powszechnych, bezpośrednich, równych, w głosowaniu tajnym, wg systemu proporcjonalnego. Czynne i bierne prawo wyborcze przysługuje obywatelom od ukończenia 18. roku życia. Władzę wykonawczą sprawuje rząd z premierem na czele; wyjątkowo posiedzeniom rządu przewodniczy król. Osobę kandydata na szefa rządu proponuje Riksdagowi przewodniczący izby. Rząd jest odpowiedzialny politycznie przed parlamentem. W ramach funkcji kontrolnych Riksdag wybiera m.in. 4 ombudsmanów parlamentarnych do kontroli przestrzegania prawa przez administrację i sądy oraz rewizorów — do kontroli działalności państwa (zwłaszcza w zakresie spraw finansowych). Wymiar sprawiedliwości należy do niezawisłych sądów; najwyższymi instancjami sądownictwa są: Sąd Najwyższy i Najwyższy Sąd Administracyjny.