Szwecja. Film.
państwo w północnej Europie, we wschodniej i południowej części Półwyspu Skandynawskiego, nad Morzem Bałtyckim i cieśninami Skagerrak, Kattegat i Sund
Szwecja. Film
Encyklopedia PWN
Regularna produkcja film. od 1907 (pierwszy film — 1896); pionierami filmu szwedz. byli producent Ch. Magnusson oraz operator J. Jaenzon; wraz z reż. V. Sjöstromem i M. Stillerem, stali się twórcami największych sukcesów klas. szkoły filmu szwedz.; realizowano film. adaptacje dzieł lit. (m.in. S. Lagerlöf i A. Strindberga), w których grali m.in.: G. Garbo, H. Borgström, L. Hanson; kontynuatorami tej szkoły byli m.in.: J. Brunius, G. Molander, I. Hedquist. Po 1923 w filmie szwedz. nastąpił kryzys, spowodowany konkurencją wytwórni amer., przyciągających najsławniejszych aktorów i reżyserów; wyróżniały się wtedy filmy Molandera, G. Edgrena i in. Ograniczenie zakupu filmów zagr. w czasie II wojny światowej spowodowało ponowny rozwój rodzimej sztuki film.; moralny niepokój szwedz. społeczeństwa izolowanego od wojennej tragedii wyrażały filmy A. Henriksona i A. Sjöberga.
W powojennej twórczości dominującą pozycję zajął dramat psychol. (H. Ekman, A. Mattsson), ujawniły się wybitne talenty aktorskie (m.in.: E. Dehlbeck, U. Jacobsson, M. Zetterling, G. Hellström); w latach 50. na film szwedz. silne piętno wywarła twórczość I. Bergmana, odkrywcy takich aktorów, jak: I. Thulin, B. Andersson, H. Andersson, M. von Sydow. W latach 60. przeciwko bergmanowskiej konwencji film. wystąpili młodzi literaci i krytycy film., którzy za przykładem fr. nowej fali zwrócili się ku współcz. problematyce obyczajowej i polit. (m.in.: Bo Widerberg, V. Sjöman, J. Donner, J. Troell); szwedz. nowa fala stała się również prekursorem fali erotyzmu w filmie świat.; rozwijał się także film dokumentalny (M. Wechselmann, S. Jarl, E. Leiser). Ambicje artyst. reprezentowały kolejne filmy Bergmana z lat 70. i 80. także spółki T. Danielsson–H. Alfredson oraz debiutantów, jak L. Hallström (od pocz. lat 90. realizuje filmy w Hollywood) i S. Osten. W latach 90. wyróżnili się kolejni debiutanci: Anglik C. Nutley, Å. Sandgren, D. Bergman, R. Hobert i L. Moodysson. Na przeł. XX i XXI w. wzmocnił się czynnik regionalny w film. produkcji szwedzkiej.
