Koran
 
Encyklopedia PWN
Koran,
święta księga islamu. Koran stanowi podstawę religii muzułmańskiej i zawiera wszystkie najważniejsze zasady doktrynalne islamu;
Koran był objawiany Mahometowi stopniowo za pośrednictwem anioła Gabriela (arab. Dżibril, Dżabra’il) 610–632; pierwotna ostateczna wersja Koranu — zw. Koranem Usmana — miała powstać za panowania Usmana Ibn Affana (644–656); ostateczna wersja Koranu powstała jednak dopiero w X w., a tekst, obecnie uznawany za kanoniczny, został opublikowany w Egipcie 1923. Koran zawiera przepisy dogmatyczne, kultowe i rytualne, nakazy moralne, przepisy prawa karnego i cywilnego oraz wiele opowieści zarówno z życia Mahometa i legend arabskich, jak i ze Starego Testamentu i chrześcijańskiej literatury apokryficznej; Koran odwołuje się do tradycji judaizmu i chrześcijaństwa (objawienie zawarte w Koranie jest — wg islamu — poprawionym, prawdziwym i ostatecznym boskim przesłaniem, niepełnym i zniekształconym w StarymNowym Testamencie). Treść Koranu nie tworzy spójnej całości narracyjnej, składa się ze 114 rozdziałów, zw. surami, dzielących się na wersety (ajaty); pierwsza sura (Al-Fatiha), jest najkrótsza, następne są uporządkowane wg długości (od najdłuższej), a nie chronologicznie czy logicznie; sury dzielą się na mekkańskie (90), dotyczące głównie dogmatów religijnych, i medyńskie (24), zawierające przepisy prawne i organizacyjne społeczności muzułmańskiej. Pisany prozą rymowaną (zw. sadż’) Koran [arab. qur’ān ‘recytowanie’, ‘czytanie’] został uznany za arcydzieło języka i literatury arabskiej; związana z nim twórczość egzegetyczna dała podstawy dla wielu arabskich i muzułmańskich nauk (filologii, językoznawstwa, teologii, filozofii, prawa i in.); zgodnie z tradycją muzułmańską Koran — jako objawiony w języku arabskim, jest zawsze recytowany w tym języku bez względu na narodowość wyznawcy islamu, co przyczyniło się do rozpowszechnienia języka arabskiego i jego dominacji w świecie muzułmańskim. Najstarszy polski przekład Koranu został opublikowany 1858 pod nazwiskiem J.M. Tarak-Buczackiego; pierwszego pełnego tłumaczenia Koranu na język polski bezpośrednio z arabskiego dokonał (1986) J. Bielawski; 1990 ukazał się przekład pośredni (z języka angielskiego).
zgłoś uwagę
Ilustracje
Al-Fatiha, pierwsza sura otwierająca, manuskrypt z przeł. XIII i XIV w.fot. Archiwum Ilustracji WN PWN SA © Wydawnictwo Naukowe PWN
Przeglądaj encyklopedię
Przeglądaj tabele i zestawienia
Przeglądaj ilustracje i multimedia