Egipt. Warunki naturalne
 
Encyklopedia PWN
Egipt. Warunki naturalne.
Wybrzeża mor. (dł. 2700 km) trudno dostępne (na brzegach M. Czerwonego rafy koralowe). 4 regiony fiz.-geogr.: dolina i delta Nilu, Pustynia Libijska (Zachód) i Pustynia Arabska (Wschód) oraz płw. Synaj. Dolina i delta Nilu (ok. 3% pow. kraju) stanowią wielką oazę pomiędzy obszarami pustynnymi; przeciętna szerokość doliny wynosi od 3 km na południu do 15 km w okolicy Kairu, poniżej Nil tworzy deltę o pow. 22 tys. km2 (gł. ramiona: Rosetta i Damietta); w nadmor. części delty jeziora lagunowe odcięte od morza mierzejami (Mariut, Idku, Burullus, Al-Manzila). Pustynia Libijska (ok. 60% pow.) równinna (wysokość nie przekracza 300 m); w południowo-zachodniej części wznosi się płaskowyż Dżilf al-Kabir (do 1064 m); w północnej części rozległe zapadlisko Al-Kattara (133 m p.p.m.); w obniżeniach oazy: Al-Charidża, Ad-Dachila, Al-Farafira, Al-Bahrija oraz Fajum (45 m p.p.m.). Pustynia Arabska (25% pow.) to skalisty płaskowyż od wschodu ograniczony górami Atbaj (wysokość do 2187 m) stromo opadającymi ku wybrzeżu M. Czerwonego. Wyżynno-górzysty płw. Synaj jest oddzielony od delty Nilu Kanałem Sueskim; w jego południowej części wznosi się najwyższy szczyt Egiptu — Góra Św. Katarzyny (2637 m). Klimat zwrotnikowy skrajnie suchy, tylko na północnym wybrzeżu podzwrotnikowy (śródziemnomor.); średnia temp. w styczniu 11–12°C na północy do 15–16°C na południu, w lipcu odpowiednio 25–26°C i 26–33°C (maksima: 38–43°C, lokalnie 49°C); suma roczna opadów poniżej 100 mm, na południu zaledwie kilka mm (w ciągu 2–3 lat); gorący suchy wiatr chamsin (kwiecień–czerwiec) niesie duże ilości pyłów. Nil jest jedyną rzeką stałą w granicach Egiptu, na dł. ponad 1200 km nie otrzymuje żadnego dopływu; przepływ Nilu jest całkowicie kontrolowany (Hydrowęzeł Asuański), średnio wynosi 88 mln m3 na rok. Na północnych wybrzeżach roślinność śródziemnomor. niemal doszczętnie wyniszczona; strefa półpustyń na północy od szer. geogr. Kairu (30°N) przechodzi w pustynię; wielkie obszary są całkowicie pozbawione szaty roślinnej lub porośnięte skrajnie ubogą roślinnością suchoroślową, nieco obfitszą w uedach (wadi); w dolinie i delcie Nilu oraz w oazach panują wyłącznie uprawy, charakterystycznym składnikiem krajobrazu są tu liczne palmy daktylowe Phoenix dactylifera; zawleczona do Egiptu Eichhornia (tzw. hiacynt wodny) stała się trudnym do zwalczenia chwastem wodnym. Gleby aluwialne (pylaste i pylasto-gliniaste), powstałe w wyniku sedymentacji zawiesiny niesionej przez Nil w czasie jego wylewów, w coraz większym stopniu zasolone z powodu niewłaściwie prowadzonego nawadniania.
zgłoś uwagę
Ilustracje
Synaj (Mojżesza) góra (Egipt)fot. R. Bury/Archiwum Ilustracji WN PWN SA © Wydawnictwo Naukowe PWN
Libijska Pustynia, formy erozyjne w okolicy oazy Al-Farafira (Egipt)fot. J.i M. Plit/Archiwum Ilustracji WN PWN SA © Wydawnictwo Naukowe PWN
Libijska pustynia, grzyb skalny utworzony w wyniku procesów eolicznych w okolicy oazy Al-Farafira (Egipt)fot. R. Bury/Archiwum Ilustracji WN PWN SA © Wydawnictwo Naukowe PWN
Przeglądaj encyklopedię
Przeglądaj tabele i zestawienia
Przeglądaj ilustracje i multimedia