• afekt
    [łac.],
    psychol. reakcja emocjonalna na bodziec, przejawiająca się subiektywnym doznaniem przyjemności lub przykrości oraz tendencją do podtrzymania go (w przypadku bodźca pozytywnego) bądź przerwania (w przypadku bodźca negatywnego);
  • afirmacja
    [łac. affirmatio ‘potwierdzenie’, ‘przyjęcie’],
    w psychologii pozytywny stosunek do własnego życia przez odnalezienie sensu istnienia, pomimo rozczarowań, nietrwałości szczęścia i nieszczęśliwych przypadków.
  • agresja
    [łac. aggressio ‘napaść’, ‘natarcie’],
    psychol. skłonność do częstego używania przemocy w relacjach z innymi jako sposobu rozwiązywania konfliktów bądź realizacji celów życiowych, zw. agresywnością;
  • aktualizm
    [łac. actualis ‘czynny’, ‘działający’],
    psychol. kierunek występujący w XIX-wiecznej psychologii, ograniczający zadania psychologii do opisu i wyjaśniania aktów psychicznych oraz treści świadomości (traktujący procesy psychiczne jako rozwijające się pasmo zdarzeń tożsamych z aktualnymi przeżyciami — W. Wundt), odrzucający filoz. pojęcie substancji jako czegoś trwałego i stałego, a w konsekwencji duszy;
  • animizm
    [łac. animus ‘duch’, anima ‘dusza’],
    psychol. sposób postrzegania świata przez dziecko 3–6-letnie, wyrażający się przekonaniem, że otaczające je przedmioty mają cechy istot żywych.
  • apercepcja
    [łac. ad ‘do’, perceptio ‘postrzeżenie’],
    psychol. jasne spostrzeżenie, uwyraźnienie niektórych treści świadomości (W. Wundt);
  • archetyp
    [gr., ‘prawzór’],
    psychol.
  • asocjacja
    [łac.],
    psychol. → skojarzenie.
  • asymilacja,
    psychol. w psychologii rozwojowej a. stanowi jeden z podstawowych czynników adaptacji jednostki do środowiska;
  • behawioryzm
    [ang. behaviour ‘zachowanie się’],
    kierunek w psychologii, który powstał na początku XX w. i stanowił aż do połowy lat 70. jeden z podstawowych paradygmatów tzw. psychologii akademickiej; zwanej też teorią zachowania, teorią bodźca–reakcji lub teorią s–r (ang. stimulus–reaction).
  • bezradność wyuczona,
    poczucie powstające wtedy, gdy jednostka uczy się, w wyniku uprzednich doświadczeń, że jej reakcje nie mają wpływu na szkodliwe, awersyjne, traumatyczne oddziaływania środowiska;
  • bezradność wyuczona,
    sposób zachowania jednostki, która przez celowe komunikowanie własnej bezradności w danej sytuacji pragnie wzbudzić współczucie i uzyskać od innych partykularne korzyści;
  • bioenergetyka
    [gr. bíos ‘życie’, energētikós ‘aktywny’],
    psychol. forma psychoterapii, w której zainteresowaniem obdarza się zarówno funkcjonowanie umysłu, jak i procesy cielesne, energ.;
  • charakter
    [łac. < gr., ‘piętno’, ‘znak’, ‘cecha wyróżniająca’],
    psychol. zespół właściwości osobowościowych, które określają stopień zgodności między przekonaniami danej jednostki, jej zachowaniami a wymogami społeczności, w której żyje;
  • ciekawość,
    psychol. nabywana przez człowieka w toku rozwoju względnie trwała dążność do poznawania otaczającego go świata;
  • doświadczenie,
    ogół wiadomości zdobytych na podstawie obserwacji i przeżyć; znajomość życia, rzeczy i ludzi; zasób umiejętności, praktyka, wprawa.
  • fabulacja
    [łac.],
    psychol. przedstawianie faktów wraz z opisem zdarzeń zmyślonych.
  • facylitacja
    [łac.],
    psychol. wpływ obecności innych osób na efektywność wykonywania jakiegoś zadania;
  • fantazja
    [gr. phantasía],
    psychol. wyobraźnia twórcza, zdolność do przetwarzania i wzbogacania śladów przeszłych doświadczeń (obrazowych i słownych), do tworzenia na ich podstawie wyobrażeń przedmiotów, zdarzeń, sytuacji, które w dotychczasowym doświadczeniu jednostki nie występowały;
  • finalizm
    [łac. finalis < finis ‘koniec’, ‘cel’],
    psychol. postawa psychiczna, którą charakteryzuje ujmowanie zjawisk w kategoriach motywu i celu, a nie przyczyny i skutku;
Przeglądaj encyklopedię
Przeglądaj tabele i zestawienia
Przeglądaj ilustracje i multimedia