testament
jednostronna czynność prawna, w której treści spadkodawca (testator) określa losy swego majątku na czas po swojej śmierci; także dokument obejmujący oświadczenie ostatniej woli;
[łac.],
testament
Encyklopedia PWN
w testamencie spadkodawca może zamieścić różnego rodzaju postanowienia (rozrządzenia testamentowe), a zwłaszcza może powołać jednego lub kilku spadkobierców, wykluczyć spadkobierców ustawowych od dziedziczenia, nie ustanawiając nikogo spadkobiercą w ich miejsce (testament negatywny), ustanowić zapisy i polecenia, zarządzić, w jaki sposób spadkobiercy mają podzielić się spadkiem, ustanowić fundację itp. Przysługująca przyszłemu spadkodawcy możność dysponowania majątkiem na wypadek śmierci nazywa się swobodą testowania; najważniejszym ograniczeniem tej swobody jest instytucja zachowku. Ważność testamentu zależy od tego, czy spadkodawcy w chwili jego sporządzenia przysługiwała pełna zdolność do czynności prawnych (zdolność testowania), czy spadkodawca złożył swe oświadczenie osobiście i czy nie działał w anormalnym stanie psychicznym albo pod wpływem błędu lub groźby, czy oświadczenie zostało złożone we właściwej formie, a jego treść nie jest sprzeczna z ustawą lub zasadami współżycia społecznego. Z punktu widzenia wymaganej formy testamenty dzieli się na zwykłe oraz szczególne. Testamenty zwykłe: holograficzny (własnoręczny), testament notarialny i testament urzędowy, przy sporządzaniu którego obowiązkowy jest udział określonego przedstawiciela władzy publicznej; testament ten w prawie polskim jest określany jako allograficzny — przy jego sporządzeniu jest konieczna obecność 2 świadków i przewodniczącego zarządu jednostki samorządu terytorialnego, sekr. powiatu lub gminy, albo kierownika urzędu stanu cywilnego. Testamenty szczególne, z których korzystać mogą tylko osoby znajdujące się w określonej sytuacji i które tracą moc po upływie wyznaczonego czasu od jej ustania (np. testament sporządzony ustnie wobec świadków). Spadkodawca może w każdej chwili odwołać swój testament w całości lub w części, co uzasadnia określenie testamentu nazwą oświadczenia ostatniej woli.
