pigmentacja
biol. ubarwienie organizmu warunkowane występowaniem barwników (pigmentów) w jego poszczególnych komórkach.
[łac. pigmentum ‘barwnik’, ‘farba’],
pigmentacja
Encyklopedia PWN
Charakter pigmentacji (np. barwa, jej intensywność, rozmieszczenie barwnika) stanowi często cechę charakterystyczną dla gat., rodzaju lub odmiany. U zwierząt pigmentacja powłok ciała, skóry, włosów jest wywoływana m.in. przez melaniny, a także karotenoidy, pterydyny i ich pochodne, przy czym pigmenty te mogą być rozmieszczone równomiernie w komórkach powłok ciała lub zlokalizowane w chromatoforach; pigmentacja organizmu może się zmieniać (np. ubarwienie ochronne, godowe), a przebieg tych zmian jest kontrolowany przez układ hormonalny lub nerwowy; w przypadku przezroczystych powłok ciała na pigmentację mają wpływ barwniki krwi (hemoglobina) i tkanki mięśniowej; metaliczne lub tęczowe barwy powłok ciała, tzw. ubarwienie strukturalne (np. u owadów, ryb), jest wywoływane przez interferencję, dyfrakcję lub rozproszenie światła przez tkankę okrywającą lub jej wytwory (łuski, włoski), albo przez zawarte w niej substancje (np. kryształy guaniny). U roślin barwniki są zebrane w plastydach (chloro- i chromoplastach), np. chlorofile, karotenoidy, fikocyjanina i fikoerytryna (u krasnorostów), albo rozpuszczone w soku komórkowym, np. antocyjany, fragasyna, ideina, barwniki flawonowe; zmiany zabarwienia dojrzewających owoców i zamierających liści są spowodowane rozkładem chlorofilu i ujawnianiem się lub syntezą barwników karotenoidowych, np. likopenu w dojrzewających pomidorach, a zmiany zabarwienia wywołanego antocyjanami mogą być związane ze zmianą kwasowości soku komórkowego.
