masa
fiz. wielkość fizyczna charakteryzująca obiekty fizyczne, służąca do ilościowego opisu ich bezwładności i oddziaływania grawitacyjnego.
[łac. < gr.],
masa
Encyklopedia PWN
Pomiar masy przeprowadza się, korzystając z II zasady dynamiki Newtona, bądź wykorzystując zjawisko grawitacji (porównuje się siły ciężkości działające na ciała materialne w tym samym — w przybliżeniu — punkcie pola grawitacyjnego Ziemi). Równość masy bezwładnej i masy grawitacyjnej powoduje, że wszystkie ciała spadają w danym polu grawitacyjnym z takim samym przyspieszeniem; zasada równoważności masy bezwładnej i masy grawitacyjnej stanowi podstawę ogólnej teorii względności.
W mechanice relatywistycznej wprowadza się nieraz masę relatywistyczną mr będącą stosunkiem energii całkowitej E ciała do kwadratu prędkości światła c w próżni: mr = E/c2. Masa relatywistyczna ciała o niezerowej masie m, poruszającego się z prędkością 
, wynosi: 
; w tym przypadku masę m nazywa się czasem masą spoczynkową, a energię E0 = mc2 — energią spoczynkową (Einsteina wzór). Wprowadzenie masy relatywistycznej pozwala zachować formalne podobieństwo pewnych wzorów mechaniki relatywistycznej do wzorów w mechanice nierelatywistycznej (np. pęd ciała określa się wzorem 
= mr). Energia spoczynkowa (a więc i masa) układu związanego (kryształu, cząsteczki, atomu, jądra atomowego) jest mniejsza od sumy energii spoczynkowych (masy) składników o wartość odpowiadającą energii wiązania składników (niedobór masy). Jednostką masy w układzie SI jest kilogram; masę atomów i cząsteczek wyraża się zwykle w jednostkach masy atomowej (masy atomowej jednostka); masę cząstek elementarnych określa się, podając odpowiadającą im energię spoczynkową.
, wynosi: ; w tym przypadku masę m nazywa się czasem masą spoczynkową, a energię E0 = mc2 — energią spoczynkową (Einsteina wzór). Wprowadzenie masy relatywistycznej pozwala zachować formalne podobieństwo pewnych wzorów mechaniki relatywistycznej do wzorów w mechanice nierelatywistycznej (np. pęd ciała określa się wzorem = mr). Energia spoczynkowa (a więc i masa) układu związanego (kryształu, cząsteczki, atomu, jądra atomowego) jest mniejsza od sumy energii spoczynkowych (masy) składników o wartość odpowiadającą energii wiązania składników (niedobór masy). Jednostką masy w układzie SI jest kilogram; masę atomów i cząsteczek wyraża się zwykle w jednostkach masy atomowej (masy atomowej jednostka); masę cząstek elementarnych określa się, podając odpowiadającą im energię spoczynkową. 
