futuryzm. Sztuka
 
Encyklopedia PWN
futuryzm. Sztuka.
Inicjatorami futuryzmu w sztukach plastycznych byli: G. Balla, U. Boccioni, C. Carra, L. Russolo, G. Severini; 1910 wydali oni Manifest malarzy futurystówManifest techniczny. Podstawą futuryzmu w sztukach plastycznych było odrzucenie sztuki przeszłości, zasada powszechnego dynamizmu, teoria zaniku materialności ciał pod wpływem światła i ruchu, nowa koncepcja czasu (symultanizm), przestrzeni (odrzucenie perspektywy). Tematyką były różne przejawy ruchu oraz rytm i tempo współczesnej cywilizacji. Rzeźba (głównie Boccioni) oddawała zasadę dynamizmu przez rozłożenie jednorodnej materii na szereg różnych tworzyw, przenikanie się płaszczyzn lub architektonikę kompozycji — ciągłość form w przestrzeni. Koncepcja architektury (głównie niezrealizowane projekty A. Sant’Elii) opierała się na najnowocześniejszych osiągnięciach technicznych, upodabniając wizję miast przyszłości do organizmów gigantycznych maszyn. Futuryzm wywarł duży wpływ na ukształtowanie się sztuki nowoczesnej (dadaizm, łuczyzm, suprematyzm, surrealizm); w Polsce do futuryzm nawiązywali w swym programie Formiści.
Bibliografia
Ch. BAUMGARTH Futuryzm, Warszawa 1987;
G. LISTA Le Futurisme. Paris 1985.
zgłoś uwagę
Ilustracje
Boccioni Umberto, Poziome masy, 1912 — Kolekcja Toninelli, Mediolan
fot. Archiwum Ilustracji WN PWN SA © Wydawnictwo Naukowe PWN
Przeglądaj encyklopedię
Przeglądaj tabele i zestawienia
Przeglądaj ilustracje i multimedia