Kanada. Ustrój polityczny

Kanada. Ustrój polityczny.

Kanada jest państwem federacyjnym, monarchią konstytucyjną o parlamentarno-gabinetowym systemie rządów. Konstytucję stanowi Akt konstytucyjny z 1982, z włączonym do niego Aktem konstytucyjnym z 1867 (dawniej Akt Brytyjskiej Ameryki Północnej), oraz normy prawa zwyczajowego. Głową państwa jest monarcha brytyjski, reprezentowany przez gubernatora generalnego, mianowanego formalnie przez monarchę, zgodnie z opinią premiera Kanady. Gubernatora obowiązują decyzje Tajnej Rady, instytucji o symbolicznym znaczeniu. Władzę ustawodawczą sprawuje 2-izbowy parlament: Senat liczy 105 członków mianowanych przez gubernatora (faktycznie na wniosek premiera) na czas nieokreślony (sprawują swój urząd do ukończenia 75 lat), Izba Gmin liczy 301 deputowanych (ich liczba jest weryfikowana co 10 lat, stosownie do aktualnej liczby mieszkańców), wybieranych w wyborach powszechnych na 5-letnią kadencję.

Władzę wykonawczą sprawuje rząd z premierem na czele, odpowiedzialny przed Izbą Gmin. Premier, powoływany przez gubernatora, wybiera ministrów spośród członków parlamentu reprezentujących jego partię. Zwyczajowo w gabinecie są reprezentowane wszystkie prowincje.

System sądownictwa Kanady na szczeblu federalnym tworzą: Federalny Sąd Najwyższy (m.in. pełni funkcję sądu konstytucyjnego), Federalny Sąd Apelacyjny, Apelacyjny Sąd Morski i Rada Sądownictwa Kanady. Na szczeblu prowincji: sądy najwyższe, okręgowe i regionalne oraz specjalne.

Prowincje i terytoria mają autonomię w zakresie spraw wewnętrznych. Każde z nich ma własny organ władzy ustawodawczej (1-izbowy parlament wybierany w wyborach powszechnych na 5-letnią kadencję) i wykonawczej (rząd z premierem na czele, odpowiedzialny przed parlamentem lokalnym).