Dania. Ustrój polityczny
 
Encyklopedia PWN
Dania. Ustrój polityczny.
Zgodnie z obowiązującą konstytucją z 1953 Dania jest monarchią konstytucyjną. Głową państwa jest król (królowa). Monarcha winien być członkiem państw. Ewangelickiego Kościoła Luterańskiego. Formalnie władza ustawodawcza należy do króla i parlamentu, a wykonawcza do króla, który realizuje ją poprzez ministrów; akty ustawodawcze i rządowe podpisywane przez króla wymagają kontrasygnaty właściwego ministra, który ponosi za nie odpowiedzialność.
Władzę ustawodawczą sprawuje 1-izbowy parlament, Folketing, wyłaniany w wyborach powszechnych, bezpośrednich, równych i proporcjonalnych, w głosowaniu tajnym, na 4-letnią kadencję (może być rozwiązany przed jej upływem). Liczy nie więcej niż 179 deputowanych (w tym po 2 z Grenlandii i W. Owczych). Król może ustanawiać prawa tylko o charakterze tymczasowym w przypadkach nagłych, gdy Folketing nie może się zebrać. Parlament sprawuje funkcje kontrolne wobec rządu i administracji; m.in. powołuje ombudsmana, który kontroluje przestrzeganie prawa przez funkcjonariuszy państwowych (cywilnych i wojskowych) na szczeblu centralnym. i lokalnym.
Władzę wykonawczą sprawuje rząd, który, obradując pod przewodnictwem króla, nosi nazwę Rady Państwowej, bez niego — Rady Ministrów. Premiera i ministrów mianuje i odwołuje król; powinni oni mieć zaufanie Folketingu, przed którym są odpowiedzialni politycznie. Premier i ministrowie są odpowiedzialni konstytucyjnie przed Najwyższym Trybunałem Królestwa. Władzę sądowniczą sprawują niezawisłe sądy: I i II instancji oraz Sąd Najwyższy. Autonomię mają Wyspy Owcze i Grenlandia, będące integralną częścią Królestwa Danii.
zgłoś uwagę
Przeglądaj encyklopedię
Przeglądaj tabele i zestawienia
Przeglądaj ilustracje i multimedia