Afryka. Warunki naturalne. Ukształtowanie powierzchni
 
Encyklopedia PWN
Afryka. Warunki naturalne. Ukształtowanie powierzchni.
Rozczłonkowanie kontynentu jest bardzo małe; długość linii brzegowej 30,5 tysiąca km; jedynym większym półwyspem jest Półwysep Somalijski; wyspy stanowią tylko 2% powierzchni, największe: Madagaskar, Komory, Maskareny, Wyspy Kanaryjskie. Afryka jest kontynentem o wyraźnie wyżynnym charakterze rzeźby; średnia wysokość 658 m (bez wysp), najwyższy punkt stanowi wulkan Kibo (5895 m w masywie Kilimandżaro, najniższy — w depresji jeziora Asal (150 m p.p.m.); ponad 70% powierzchni leży na wysokości 300–2000 m; wyżynny blok kontynentu (platforma prekambryjska) wznoszący się stromymi progami nad wąskim pasem nizin nadbrzeżnych, ograniczony jest od północy górami Atlas z orogenezy alpejskiej, od południa — Górami Przylądkowymi z orogenezy hercyńskiej. Występują charakterystyczne dla Afryki (z wyjątkiem Afryki Wschodniej) rozległe obniżenia (m.in. kotlina Wielkiego Ergu Wschodniego, niecka Pustyni Libijskiej, Kotlina Czadu, Kotlina Konga, Kotlina Kalahari), rozdzielone masywami górskimi i wyżynami (m.in. Ahaggar, Tibesti, Darfur, Adamawa, Lunda, Damara). We wschodniej części Afryki, od obniżenia rzeki Zambezi do południowego krańca Morza Czerwonego, ciągnie się system Wielkich Rowów Afrykańskich, rozdzielający wysoko położone zrębowe wyżyny i masywy górskie (Ruwenzori, Wirunga); w obrębie rowów liczne stożki wulkaniczne (najwyższe: Kilimandżaro, Kenia) i kryptodepresje (największe w jeziorach Tanganika i Niasa); północna część Afryki Wschodniej stanowią Wyżyna Abisyńska i Wyżyna Somalijska, rozdzielone Rowem Abisyńskim.
zgłoś uwagę
Ilustracje
Atlas Wysoki, najwyższe pasmo górskie Atlasu fot. E. Szymańska/Archiwum Ilustracji WN PWN SA © Wydawnictwo Naukowe PWN
Przylądkowe, Góry (Republika Południowej Afryki)fot. T. Fryźlewicz/Archiwum Ilustracji WN PWN SA © Wydawnictwo Naukowe PWN
Wielkie Rowy Afrykańskie (Afryka)fot. A. Walewski/Archiwum Ilustracji WN PWN SA © Wydawnictwo Naukowe PWN
Przeglądaj encyklopedię
Przeglądaj tabele i zestawienia
Przeglądaj ilustracje i multimedia