akulturacja

akulturacja

[gr.-łac.],

jedno z podstawowych pojęć zmiany kulturowej, zastosowane przez J.W. Powella w latach 80. XIX w. na oznaczenie procesu zapożyczeń kulturowych; upowszechnione w latach 20. i 30. XX w. w amer. antropologii kulturowej (M.J. Herskovits, R. Redfield, R. Linton, A.L. Kroeber), akulturacja oznacza proces jakościowych i wieloaspektowych zmian kulturowych wywołanych kontaktem odmiennych systemów kulturowych w sytuacji ich ciągłej i bezpośredniej konfrontacji, prowadzący do stopniowych przekształceń w jednym lub we wszystkich wchodzących w interakcję systemach.

Przekształcenia te polegają na adaptacji obcych treści do własnej kultury (dyfuzja kulturowa), eliminacji niektórych treści rodzimych, modyfikacji elementów pozostałych i tworzeniu treści synkretycznych, co w efekcie prowadzi do wzrostu podobieństw i zmniejszania się różnic w kontaktujących się systemach; proces akulturacji może zatrzymać się na etapie modyfikacji jednego z systemów, może doprowadzić do powstania nowej pod względem jakościowym kultury lub do dekulturacji, tj. dekompozycji i upadku systemu wskutek zaniku istotnych treści rodzimej tradycji.