wietrzenie,
geol. zespół procesów zachodzących pod wpływem czynników zewnętrznych (egzogeniczne procesy), prowadzących do rozpadu mechanicznego i rozkładu chemicznego skał;
wietrzenie
Encyklopedia PWN
zachodzi na powierzchni Ziemi i w jej przypowierzchniowej strefie, zwanej strefą wietrzenia (głębokość od kilku do kilkudziesięciu m; aeracji strefa). Wietrzenie fizyczne (mechaniczne) jest wywołane zmianami temperatury, rozsadzającym działaniem zamarzającej w szczelinach skalnych wody (wietrzenie mrozowe) oraz mechanicznym działaniem organizmów, prowadzi do rozpadu skały na bloki, gruz, okruchy lub poszczególne ziarna, powoduje także jej łuszczenie się (eksfoliacja). Wietrzenie chemiczne, powodujące rozkład chemiczny skały, jest spowodowane głównie procesami rozpuszczania, hydratacji, hydrolizy, utleniania, redukcji i uwęglanowienia (karbonatyzacji), przebiegającymi głównie pod działaniem wody, tlenu, ditlenku węgla, kwasów humusowych, bakterii. Produktem wietrzenia, zarówno fizycznego, jak i chemicznego, jest zwietrzelina. Intensywność i charakter procesów wietrzenia zależą od rodzaju skały oraz warunków klimatycznych (głównie ilości wody oraz temperatury); w klimacie suchym (pustynnym) przeważa wietrzenie fizyczne, w klimacie gorącym i wilgotnym — wietrzenie chemiczne. W wyniku wietrzenia fizycznego tworzą się skały okruchowe, wskutek wietrzenia chemicznego — niektóre skały chemiczne, boksyty, lateryty, terra rossa. Procesy wietrzeniowe ułatwiają erozję, powodują powstanie gleby, a także tworzenie się swoistych form skalnych (np. Prządki koło Krosna).
