tyrystor
elektron. półprzewodnikowy przyrząd przełącznikowy, jednokierunkowy, o 3 końcówkach (elektrodach): anoda A, katoda K i bramka G;
[gr.-ang.],
krzemowy prostownik sterowany, SCR, ang. Silicon Controlled Rectifier,
tyrystor
Encyklopedia PWN
p–n–p–n i 3 końcówkach (elektrodach) nazywanych: anoda A, katoda K i bramka G. Przy ujemnym napięciu anodowym („–” na anodzie, „+” na katodzie) tyrystor wykazuje właściwości zaworowe, tj. nie przewodzi prądu elektr. (stan zaworowy); gdy napięcie anodowe jest dodatnie („+” na anodzie, „–” na katodzie), tyrystor może znajdować się w jednym z dwu stanów: blokowania lub przewodzenia, przy czym przełączanie ze stanu blokowania w stan przewodzenia (tzw. zapłon tyrystoru) może nastąpić w wyniku doprowadzenia dodatniego napięcia (względem katody) do bramki. Napięcie anodowe, przy którym następuje zapłon tyrystoru, regulowane prądem bramki, jest zw. napięciem przewodzenia. Zapłon tyrystoru, w pewnych warunkach, może również nastąpić wskutek szybkiej zmiany napięcia anodowego, oświetlenia złącza bramkowego (fototyrystor), wzrostu temp. itp. Wyłączenie tyrystoru, czyli wprowadzenie go z powrotem w stan blokowania, dokonuje się przez zmniejszenie prądu anodowego poniżej pewnej wartości zw. prądem podtrzymania; w praktyce osiąga się to zwykle przez obniżenie napięcia anodowego do wartości bliskiej zeru. Możliwość wyłączenia tyrystoru przez podanie sygnału na bramkę istnieje jedynie w specjalnych tyrystorach GTO (ang. Gate Turn-off), tj. tyrystorach wyłączalnych bramką. Nazwą tyrystor w ogólnym znaczeniu obejmuje się często całą grupę półprzewodnikowych przyrządów przełącznikowych (dwustanowych), a wśród nich triak, diak, binistor, dynistor i in. Tyrystory są stosowane przede wszystkim w układach przekształcania energii elektr. prądu stałego i przemiennego, a także w układach sterowania jej przepływem (np. tyrystorowy ściemniacz światła w urządzeniach do regulacji oświetlenia).
