świnia domowa, trzoda chlewna, Sus scrofa domestica,
gatunek zwierząt gospodarskich, dawniej zw. nierogacizną,
świnia domowa
Encyklopedia PWN
hodowana niemal we wszystkich krajach dla mięsa i tłuszczu, dostarcza też skóry i szczeciny; pochodzi od dzika, którego udomowienie nastąpiło przed ok. 7 tys. lat w Azji, znacznie później w Europie. Rozwój hodowli świni domowej rozpoczął się na przeł. XVIII i XIX w. w Wielkiej Brytanii, gdzie wytworzono pierwsze hod. rasy. Współczesne rasy dzieli się na 3 typy użytkowe: mięsne (późno dojrzewające i szybko rosnące), tłuszczowo-mięsne (wcześnie dojrzewające i szybko rosnące) i słoninowe (późno dojrzewające i wolno rosnące); ob. rasy tłuszczowo-mięsne są stopniowo przekształcane na mięsne, a słoninowe wypierane przez mięsne; najcenniejsze z ras eur.: wielka biała ang., szwedz. krajowa (landrace), uszlachetniona duńska krajowa (landrace), pietrain; w Polsce największe znaczenie mają rasy: wielka biała pol. i biała zwisłoucha pol.; doskonali się też rasy puławską i złotnicką. Świnię domową cechuje szybkie osiąganie dojrzałości rzeźnej, duża wydajność mięsna, duża płodność i plenność oraz wszystkożerność. Świnia domowa osiąga fizjol. dojrzałość płciową w wieku 5–6 mies., loszki dopuszcza się do knura w wieku 8–9 mies., ciąża (prośność) trwa średnio 114 dni; od 1 lochy można otrzymać 2 mioty w roku po 8–12 prosiąt, które przy matce przebywają 6–8 tygodni; ubój tuczników w wieku 6–9 mies.; maciory niektórych ras ważą do 300 kg, knury do 400 kg. Wskaźnikiem intensywności produkcji trzody chlewnej jest wysokość rotacji pogłowia (procentowy stosunek liczby ubijanych sztuk do liczebności pogłowia loch). W Polsce produkcja żywca rzeźnego trzody chlewnej (2007) wynosiła niemal 17,9 mln sztuk.
