młynarstwo

młynarstwo,

przerób ziarna zbóż na mąkę, kaszę i inne produkty spożywcze metodami prymitywnymi i w zakładach przemysłu młynarskiego (młyny zbożowe, kaszarnie).

Rozcieranie ziarna na płaskich łupanych kamieniach było już znane w epoce neolitu; ulepszonym narzędziem były żarna. Do rozwoju młynarstwa przyczyniło się zastosowanie siły wody i wiatru do poruszania kamieni młyńskich; młyny wodne znano już w starożytnym Rzymie (ok. 120 lat p.n.e.), w Polsce pod koniec XII w.; nieco później w Europie rozpowszechniły się wiatraki młyńskie; wprowadzenie do młynarstwa maszyn parowych, ulepszonych maszyn młynarskich, np. mlewnika z walcami stalowymi, zmechanizowanie transportu wewnętrznego zapoczątkowało rozwój młynarstwa przemysłowego. Do lat 90. XX w. w Polsce młyny tzw. gospodarcze były administrowane przez władze terenowe i organizacje spółdzielcze lub stanowiły własność prywatną; obecnie większość młynów jest własnością spółek bądź prywatną; do największych (przerób 250–300 t ziarna na dobę) należą zakłady m.in. w: Szymanowie (założone 1959), Białołęce w północno-wschodniej części Warszawy (1976), Płońsku (1986), Jelonkach koło Ostrowi Mazowieckiej (1991, 600 t na dobę). Zagadnieniami młynarstwa zajmują się m.in. Centralne Laboratorium Technologii, Przetwórstwa i Przechowalnictwa Zbóż oraz Wydziały Technologii Żywności SGGW i Akademii Rolniczych; czasopismem branżowym jest „Przegląd Zbożowo-Młynarski”.