magnetooptyczny zapis

magnetooptyczny zapis, rejestracja magnetooptyczna,

proces utrwalania informacji w postaci śladu magnetycznego (ścieżki) na nośniku (dysku magnetooptycznego);

polega, podobnie jak zapis magnetyczny, na przetwarzaniu informacji (dźwięku, obrazu, danych) na sygnał elektryczny, który za pośrednictwem głowicy magnetycznej wywołuje następnie zmiany kierunku namagnesowania cząstek warstwy magnetycznej nośnika (sygnał elektryczny jest przetwarzany na postać cyfrową; przetwarzanie analogowo-cyfrowe); w urządzeniu zapisującym na powierzchnię nośnika działają jednocześnie: pole magnetyczne głowicy magnetycznej i wiązka promieniowania lasera (głowica zapisująca znajduje się w pobliżu powierzchni nośnika, po stronie przeciwnej niż laser). Podczas zapisu wiązka lasera precyzyjnie naświetla obszar nośnika o mikroskopijnych wymiarach (na ogół o powierzchni mniejszej niż 1 µm²), w którym ma być dokonywany zapis, nagrzewając go do temperatury bliskiej temperaturze Curie (Curie temperatura), charakterystycznej dla materiału magnetycznego nośnika; następuje wówczas gwałtowny lokalny spadek koercji (nagrzany obszar chwilowo „traci” właściwości ferromagnetyczne), co pozwala na stosunkowo łatwe jego namagnesowanie, czyli kierunkowe ustawienie cząstek tego obszaru w polu magnetycznym wytwarzanym przez głowicę (o liniach sił prostopadłych do powierzchni warstwy magnetycznej nośnika); pole magnesujące zmienia się zgodnie z zapisywanym sygnałem cyfrowym, a magnesowany obszar na nośniku, po ostygnięciu do temperatury niższej od temperatury Curie, zachowuje nadaną mu podczas zapisu orientację cząstek, odpowiadającą zapisowi „zer” lub „jedynek” sygnału.

Do odczytu używa się lasera o znacznie mniejszej mocy, który wysyła wiązkę promieniowania spolaryzowanego, skupioną na ścieżce zapisu magnetycznego; promieniowanie odbija się od powierzchni nośnika, a jednocześnie ulega skręceniu płaszczyzna jego polaryzacji; zależnie od kierunku namagnesowania poszczególnych obszarów nośnika skręcenie ma kierunek zgodny z kierunkiem obrotu wskazówek zegara lub do niego przeciwny (Kerra zjawiska). Wiązka promieniowania odbitego jest kierowana na układ optyczno-elektroniczny, przetwarzający zmiany skręcenia płaszczyzny polaryzacji na „zero” lub „jedynkę” sygnału elektrycznego. Kasowanie przebiega podobnie jak zapis i zwykle odbywa się równocześnie z wykonaniem nowego zapisu; samo kasowanie zachodzi w wyniku przepływu w uzwojeniu głowicy prądu stałego o kierunku odpowiadającym zapisowi „zer”.

Technologię zapisu magnetooptycznego koncepcyjnie opracowano 1985 w firmie Sanyo; 1991 przedstawiono urządzenie do zapisu i odczytu sygnału fonicznego, Mini Disc; zapis magnetooptyczny wykorzystuje się też w urządzeniach dyskowych komputerów, tzw. dyskowych pamięciach magnetooptycznych.

Mirosław Rusek